De afgelopen 5 jaar heeft de Autoriteit woningcorporaties (Aw) van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijsrelaties (BZK) vier aanwijzingen gekregen en 1 verzoek tot aanpassing van de handhaving bij huurverlagingen in verband met Corona. Drie van de BZK-aanwijzingen zijn binnen een half jaar in 2020 afgegeven. De Aw geeft in deze gevallen de voorkeur aan aanpassing van de wet.
Toezichtsignaal
Dit staat in een toezichtsignaal van de Aw aan minister Ollongren, dat BZK vandaag naar de Kamer stuurt. Daarin wijst de Autoriteit woningcorporaties ook op de verruiming van mogelijkheden om te investeren in duurdere woningen en ander vastgoed. Dat zet de deur op een kier om weer risico’s te nemen die negatief kunnen uitpakken voor de eigenlijke taak van woningcorporaties: het zorgen voor betaalbare woningen voor sociale huisvesting.
Aanwijzingen Autoriteit woningcorporaties
Een aanwijzing grijpt in op de wettelijke taak van de Autoriteit woningcorporaties als onafhankelijk toezichthouder. Het dwingt een toezichthouder om niet op te treden, waar dat volgens de wet eigenlijk vereist is. Aw directeur Kees van Nieuwamerongen: “Ik vind het vanuit het oogpunt van onafhankelijkheid problematisch als er regelmatig naar het instrument van de aanwijzing gegrepen wordt. Het maakt van de toezichthouder meer uitvoerder van beleidsmatige wensen dan hoeder van de wet. Als wettelijke kaders beperkend werken, dan is het zuiverder om de wet aan te passen en dus terughoudend gebruik te maken van aanwijzingen.”
Sociale huur
Met een van de aanwijzingen is het wetsartikel dat goedkeuring vereist voor commerciële activiteiten tijdelijk buiten werking gesteld. Zo ontstaat meer ruimte voor corporaties om een rol te spelen in het bouwen voor het middensegment of ander vastgoed. Van Nieuwamerongen: “Het is begrijpelijk dat aan de corporatiesector wordt gevraagd hieraan een bijdrage leveren. Maar het maakt het ook mogelijk om weer meer activiteiten te ondernemen buiten het strikt afgebakende taakgebied van de sociale huur. Het risico bestaat dan dat corporaties de randen op gaan zoeken.”