Vandaag raapten door het hele land honderden mensen peuken van de straten. Op 81 plaatsen werd actie gevoerd onder de naam Plastic PeukMeuk. In drie uur tijd zijn er 560.000 sigarettenfilters opgeruimd en geregistreerd in een app om aandacht te vragen voor de vervuiling van plastic sigarettenfilters. De campagne werd gecoördineerd door het Plastic Peuken Collectief, een landelijk samenwerkingsverband van milieuorganisaties, bedrijven en burgers, dat een verbod wil op de plastic filters.
Peuken van plastic
Sigarettenfilters zijn plastic. Met de actie Plastic PeukMeuk vragen burgers, milieuorganisaties en bedrijven om een verbod op plastic filters. Ook willen zij dat de tabaksindustrie verantwoordelijk wordt gemaakt voor het voorkomen en het opruimen van dit plastic afval.
Want de filters van de peuken breken niet af. Bijna alle filters zijn gemaakt van celluloseacetaat, een soort plastic. Maar buiten de tabaksbedrijven weet bijna niemand dat. Daarmee dragen zwerfpeuken sterk bij aan de wereldwijde plasticvervuiling. Ze leiden ook tot hogere opruimkosten voor gemeenten en ontsieren de leefomgeving.
Landelijke discussie
“In de landelijke discussie rondom plasticvervuiling komen sigarettenfilters nauwelijks aan bod, terwijl er elke dag een volle vuilniswagen aan plastic peuken op straat belandt in Nederland’’, zegt campagneleider Karl Beerenfenger.
“Alleen opruimen lost het probleem niet op”
campagneleider Karl Beerenfenger
“Opruimacties alleen lossen het probleem niet op. We moeten het product zelf aanpakken. We willen af van de plastic sigarettenfilter. Deze filters zijn niet goed voor het milieu.’’ Filters zijn giftig gebleken voor vissen en ook de groei van bepaalde grassen wordt belemmerd wanneer er peuken tussen liggen. ‘’We vragen dan ook aan de regering om sigarettenfilters met plastic te verbieden, en zich hier ook in Europees verband voor in te zetten. De eerste stap is een onderzoek naar de mogelijkheden om een verbod in te stellen. We nodigen burgers en organisaties uit deze oproep op de site van het Plastic Peuken Collectief te ondersteunen”, zegt Beerenfenger.
Artikel 8
Artikel 8 van de Europese Single Use Plastics Directive (SUPD) voorziet dat tabaksproducenten de opruimkosten voor peuken met plastic filters moeten betalen. Rob Buurman, directeur van Recycling Netwerk Benelux, zegt: “We roepen de Nederlandse overheid op om het aantal zwerffilters scherp te monitoren, en realistische opruimkosten per peuk vast te stellen, zodat de producenten gemotiveerd worden om te voorkomen dat peuken in het milieu terechtkomen.
Stok achter de deur
Als stok achter de deur stellen we voor dat een wettelijke doelstelling van -70% peuken in het milieu tegen eind 2023 wordt opgenomen.” Constance Steenkamp van Amsterdam Plastic Smart City benadrukt de omvang van het probleem: ”Bij de gemeente Amsterdam is het op dit moment lastig om aparte aandacht voor het opruimen van peuken te hebben vanwege de hoge kosten die het met zich meebrengt.”
Vervuiling Noordzeestrand enorm
Ook op het Noordzeestrand is vervuiling van sigarettenfilters een probleem. Ewout van Galen van Stichting De Noordzee: “Het strand is geen asbak, maar op toeristische stranden zijn sigarettenfilters al jaren het meest gevonden soort afval. Dieren kunnen de filters aanzien voor voedsel en één sigarettenfilter kan wel 8 liter water vervuilen. Daarom staat onze jaarlijkse Boskalis Beach Cleanup Tour waarbij we van 1 tot en met 15 augustus met duizenden vrijwilligers de héle Noordzeekust opruimen deze zomer ook in het teken van sigarettenfiltervervuiling en de aanpak ervan.”
Vastgelegd via app
Deelnemers werd gevraagd de geraapte peuken vast te leggen via de app Litterati. In een speciale Plastic PeukMeuk-challenge werden van 10 juni tot 9 juli ook nog eens 250.000 filters geregistreerd, waarmee het totaal ruim 800.000 komt. GoClean stelt net als in 2020 een rapport op, dat verwacht wordt eind juli. In 2019 en 2020 gingen mensen ook de straten op en raapten respectievelijk 51.000 en 142.000 peuken.