Op woensdag 28 oktober tijdens de Waterbouwdag heeft het project Marker Wadden de prestigieuze prof. dr. ir. J.F. Agemaprijs gewonnen. Deze prijs wordt eens in de vijf jaar toegekend aan een innovatief waterbouwkundig werk dat is ontworpen of gerealiseerd door een Nederlandse aannemer. De Marker Wadden is samen met twee andere waterbouwprojecten genomineerd voor de prijs. De twee andere projecten zijn: Grensmaas en 3e kolk Prinses Beatrixsluis en verbreding Lekkanaal.
Bijzonder moment Nederlandse waterbouwkunde
Volgens de jury markeert de aanleg van de Marker Wadden een bijzonder moment voor de Nederlandse waterbouwkunde. Het project richt zich sterk op ecologische ontwikkeling en herstel van biodiversiteit, en levert een positieve bijdrage aan een veel groter gebied – het Markermeer. Een uniek landschap is gerealiseerd en nieuwe kennis is opgedaan in het bouwen met slib. Het project is tot stand gekomen in een onderscheidende samenwerkings- en financieringsvorm tussen een NGO (Natuurmonumenten), Rijkswaterstaat en de bouwers. Zij zetten de waterbouwkundige kennis in Nederland in voor het bereiken van natuurdoelstellingen.
Jury
De jury heeft alle 17 inzendingen voor de prof. dr. ir. J.F. Agemaprijs beoordeeld op het innovatieve karakter, de integraliteit van ontwerp en de samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Hier zijn de drie eerder genoemde projecten uit geselecteerd. De 3e kolk van de Prinses Beatrixsluis is een technisch complex project waarbij de jury opmerkt dat bestaande civiele en werktuigbouwkundige technieken tot ongekend hoog niveau zijn doorontwikkeld en leidt tot een hoge gerealiseerde betrouwbaarheid van de sluis. Het project is een representant van de vele sluisaanpassingen- en renovaties in ons land.
Aanpassen schutgrootte zeer innovatief
Een in het oog springende innovatieve oplossing is de mogelijkheid om de sluis in schutgrootte aan te passen om zo de beschikbaarheid te maximaliseren. Tevens is de jury onder de indruk van de inpassing van de kolk naast het karakteristieke bestaande sluizencomplex en de verplaatsing van de kazematten. De sluis is met respect voor het landschap random de Nieuwe Hollandse Waterlinie, in juli 2021 uitgeroepen tot Unesco Werelderfgoed.
Grensmaas project
Het Grensmaas project valt op door het integrale ontwerp, en de hoge de mate van zelfrealisatie. Ook haar bijzondere inzet om de oorspronkelijk kritische houding van de omgeving om te zetten in een positieve en constructieve sfeer maken het tot een onderscheidend project. Hiermee heeft, volgens de jury, het consortium Grensmaas uitmuntend gescoord op integraal ontwerp en samenwerking. Een prachtig project om internationaal te laten zien hoe Nederland met water leeft. Daarnaast heeft het Grensmaas project haar meerwaarde dubbel en dwars bewezen bij het beheersen van het extreem hoge water in Limburg in de zomer van 2021.
Winnaar Marker Wadden
De aanleg van de Marker Wadden markeert een bijzonder moment voor de Nederlandse waterbouwkunde. Het project richt zich sterk op ecologische ontwikkeling en herstel van biodiversiteit, en levert een positieve bijdrage aan een veel groter gebied – het Markermeer. Een uniek landschap is gerealiseerd en nieuwe kennis is opgedaan in het bouwen met slib.
Verbeteren biodiversiteit
De afname van de biodiversiteit is een vraagstuk dat ons allemaal raakt. Dit project laat zien dat deze en toekomstige generaties waterbouwers een belangrijke rol kunnen vervullen in het verbeteren van de biodiversiteit en ecologische ontwikkeling. Daarmee draagt het project bij aan de toekomstige ontwikkeling van ons vakgebied – nationaal maar zeker ook internationaal biedt het grote mogelijkheden voor vervolgprojecten. De jury kwalificeerde dit als een vernieuwend en iconisch project en daarmee volledig “in de geest van Jan Agema”. Dit project verdient hiermee de prof. dr. ir. J.F. Agemaprijs van het jaar 2021.”
Bijzondere prijs verwijst naar de winnend project
De winnaar krijgt een 3D gefreesde buste van Jan Agema. Hiervoor is eerst een buste van Jan Agema gemaakt in nauwe samenwerking met de familie. Van de gemaakte buste is een 3D scan gemaakt, zodat vervolgens uit elk type materiaal de buste kan worden geprint of uitgefreesd. Het winnende project heeft een relatie met slib en zand en daarom krijgt de winnaar een buste van zandsteen op een sokkel van circulair geperst slib van het bedrijf Netics.
Over prof dr. ir. J.F. Agemaprijs
Ter ere van zijn bijdrage aan de Nederlandse waterbouwkunde is de prof. dr. ir. J.F. Agemaprijs in het leven geroepen. De prijs wordt iedere vijf jaar uitgereikt aan gebouwde waterbouwkundige werken die voor een aanzienlijk deel zijn ontworpen door een Nederlandse ontwerper en / of gerealiseerd door een Nederlandse aannemer. De aangemelde werken zijn door een jury beoordeeld op de het innovatieve karakter van het ontwerp, en de mate van integratie van ontwerp en samenwerking.
Integraal karakter
Ook het integrale karakter, dat wil zeggen de wijze waarop (sociale) duurzaamheid & circulariteit, landschap, natuur, cultuur, omgeving en economie (social return) in ontwerp en uitvoering zijn gecombineerd om tot een optimale oplossing te komen, speelde een belangrijke rol bij de beoordeling.
Eerdere winnaars
Eerdere winnaars van de prof. dr. ir. J.F. Agema Prijs waren de Tweede Maasvlakte (2015), de met hoge precisie afgezonken tunnel voor de Busan-Geoje oeververbinding in Zuid-Korea (2010), de vernieuwende balgstuwkering Ramspol (2005) en de enorme rivierwerken voor de Jamunabrug in Bangladesh (2000).
Bouwen aan de toekomst van Delta
In het boek “Bouwen aan de toekomst van de Delta” zijn naast de Marker Wadden alle inzendingen van de Agemaprijs gebundeld uitgegeven. Dit boek wordt aan alle bezoekers van de waterbouwdag uitgereikt. Tevens is er een reizende tentoonstelling van alle inzendingen. Deze tentoonstelling komt eerst bij de winnaars te staan.
