Binnenland – In Nederland zijn 2,5 miljoen mensen laaggeletterd. Zij hebben moeite met taal, rekenen en digitale vaardigheden. De manier waarop overheden communiceren is voor hen vaak niet te begrijpen. Ook voor mensen die goed kunnen lezen en schrijven is overheidscommunicatie vaak te moeilijk. Stroomopwaarts schakelt als een van de eerste uitvoeringsorganisaties in Nederland over op communicatie in duidelijke taal. De doelstelling is dat eind 2023 alle externe uitingen naar inwoners en ondernemers taalniveau A2 hebben. Dit taalniveau is te begrijpen voor mensen die laaggeletterd zijn.
De komende maanden zet Stroomopwaarts verschillende stappen om het taalgebruik naar de inwoners en ondernemers duidelijker te maken:
Waar mogelijk wordt bij de communicatie gebruikgemaakt van beeld en video’s ter ondersteuning en verduidelijking.
Er komt een interne campagne om medewerkers bewust te maken van het belang van helder taalgebruik.
Acht medewerkers krijgen een training eenvoudig Nederlands en worden daarna opgeleid tot taalcoach voor de rest van de organisatie. Er komt een testgroep met inwoners die aangeven hoe zij de brieven graag willen zien.
In eerste instantie nemen we ongeveer honderd brieven onder de loep. We passen deze brieven ook aan. Teams kunnen hiervoor zelf brieven insturen.
Stroomopwaarts krijgt bij het project begeleiding van de Direct Duidelijk Brigade en trainingsbureau Taal voor allemaal.
Direct Duidelijk Deal
Op 17 maart was de aftrap van het project Duidelijke Taal. Alle medewerkers van Stroomopwaarts waren uitgenodigd voor een online seminar. Hier werden zij bewust gemaakt van het belang van duidelijke taal. Ook de medewerkers van ROGplus waren hierbij aanwezig. Beide organisaties omarmen het gebruik van heldere taal naar de inwoners en trekken hierin samen op. Om hun voornemen te bekrachtigen ondertekenden directeur Nicole van der Wekken van Stroomopwaarts en directeur Anton Genabeek van ROGplus de Direct Duidelijk Deal. “Er is nog veel te doen in de manier waarop we praten en de taal die we gebruiken”, zegt Van der Wekken.
“Het schept afstand op het moment dat je de ander niet met taal bereikt. Als we de inwoner die we proberen te helpen niet bereiken, dan hebben we met elkaar een groot probleem. Het mooie van vandaag is dat we veel aandacht kunnen geven aan het belang van heldere taal. Het gaat erom dat je je niet verschuilt achter juridisch jargon en professioneel gedrag dat afstand schept. Hoe begrijpelijk ook allemaal. Het gaat om kwetsbaar durven zijn, durven experimenteren en checken of je boodschap aankomt. Je kunt elkaar daarin helpen. Dat we dit nu samen doen is echt ontzettend tof.”
Aanpak laaggeletterdheid
Het verhogen van de taalvaardigheid in Nederland staat hoog op de agenda van het kabinet. Daarom investeert het kabinet hierin met het programma Direct Duidelijk en de Aanpak laaggeletterdheid. De overheid biedt hulp om laaggeletterdheid aan te pakken. Bijvoorbeeld met financiering aan gemeenten en subsidies aan werkgevers voor het aanbod van opleidingen. Met Direct Duidelijk werken het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Gebruiker Centraal samen aan duidelijke overheidscommunicatie voor iedereen. Ze helpen overheidsorganisaties duidelijker te communiceren.
Met het project Duidelijke Taal neemt Stroomopwaarts het voortouw om laaggeletterden echt te kunnen bereiken. “Direct Duidelijk houdt nooit op en het kan altijd beter”, zegt Talissa Oude Bennink van Gebruiker Centraal. “Als ik teksten van mezelf bekijk van bijvoorbeeld een week geleden, dan denk ik ‘dit kan eigenlijk nog beter’. Wees open, durf feedback te geven aan elkaar en durf het ook te ontvangen. Het is geen persoonlijke aanval. Het gaat er echt om het in alle openheid samen beter te doen.”
Video Duidelijke Taal
We zijn de straat op gegaan met een brief van Rogplus en een van Stroomopwaarts en hebben inwoners gevraagd wat zij van de brief vinden. In deze video vertellen bestuursvoorzitter van Rogplus, wethouder Corine Bronsveld, en bestuursvoorzitter van Stroomopwaarts, wethouder Sjoerd Kuiper, over het belang van Duidelijke Taal.