Vanaf maandag 19 december aanstaande vindt er een archeologisch onderzoek plaats in ’t Zand gemeente Schagen. Vlakbij de kruising van de Koning Willem II-weg en de Korte Bosweg worden appartementen gebouwd. Op deze plek heeft vanaf het begin van de 17de eeuw een stolpboerderij gestaan. Deze zal voor de bouw worden opgegraven door Archeologie West-Friesland. Het onderzoek zal hoogstwaarschijnlijk een week in beslag nemen.
Het leegpompen van de Zijpe
’t Zand is gelegen in Polder de Zijpe. In de omgeving had men in de Late Middeleeuwen ontzettend veel last van het stijgende zeewater. Al in 1388 bracht Albrecht van Beieren het idee naar voren om het woeste zeewater van de Zijpe te temmen en zo het West-Friese achterland te beschermen. Ondanks verschillende verzoeken werd pas in de tweede helft van de 16de eeuw begonnen met de aanleg van dijken en werd de Zijpe met behulp van molens leeggepompt. In 1570 braken de dijken nog een keer door, maar in 1596 werd de definitieve bedijking aangelegd en was de Zijpepolder een feit.
Onderzoek in de West-Friese plaatsen
Binnen de polder werd een patroon aangelegd van rechthoekige percelen doorsneden door loodrechte land- en waterwegen. De noord-zuid georiënteerde wegen en woonplaatsen werden vernoemd naar de West-Friese plaatsen die in het verlengde ervan lagen. Zo kreeg het dorp in het verlengde van Eenigenburg de naam Burgerbrug, Sint Maartensbrug werd vernoemd naar Sint Maarten, Schagerbrug naar Schagen en Keinsmerbrug naar de Keins. Haaks op deze wegen lagen de Nollenweg, Belkmerweg, Bosweg en Ruigweg. Het onderzoeksgebied ligt net ten noorden van de oorspronkelijke Bosweg, tegenwoordig Korte Bosweg.
De resten van een stolpboerderij
Het vermoeden bestaat dat hier rond 1600 een West-Friese stolpboerderij is gebouwd net na de aanleg van de Zijpepolder. Van deze boerderij hopen we resten terug te vinden, zoals bijvoorbeeld muren, kelders, vierkants-poeren en waterputten. Daarnaast worden dichtgegooide sloten verwacht, mogelijk met vondstmateriaal uit deze en latere perioden. Aan de hand van de resten zullen wij een inkijkje krijgen in de leefgewoonten en omstandigheden van de vroege bewoners van de Zijpe. De mogelijkheid bestaat dat er onder de resten van de stolp nog sporen uit de prehistorie of de Romeinse Tijd tevoorschijn komen. Hierover is voor deze regio nog weinig bekend, maar dat gaat snel veranderen.
