Het aantal muskusratten dat in de Zeeuwse binnenwateren wordt gevangen, neemt af. In het jaar 2022 ving het waterschap iets meer dan 4.500 muskusratten. Dat zijn er 400 minder dan 2021 en is een afname van 8%. Het waterschap is positief over de ingezette daling: “dat betekent dat onze extra aandacht voor de muskusrattenbestrijding effect heeft en dat er een begin is gemaakt met het terugdringen van de populatie”. Er werd geen enkele beverrat gevangen.
Gezamenlijk doel aanpak muskusratten
Muskus- en beverratten worden actief bestreden door waterschappen omdat ze een risico vormen voor waterveiligheid en natuur. Het doel is om in 2034 geen levensvatbare populatie van deze ratten meer in Nederland te hebben. Dat is het geval als er minder dan 500 muskusratten per jaar worden gevangen. Om dat doel ook in Zeeland te halen heeft waterschap Scheldestromen afgelopen jaar extra muskusrattenbestrijders aangenomen.
Zeeuwse inzet
In een groot deel van Zeeland is de populatie muskusratten onder controle. Hier worden tot maximaal vijftig muskusratten per jaar gevangen. Er zijn een aantal aandachtsgebieden waar het aantal wel daalt, maar het gebied nog niet voldoet aan de norm (zie bijgevoegde kaart).
Het afgelopen jaar heeft het waterschap bewust gekozen voor een andere aanpak bij de bestrijding van de muskusratten. Er zijn extra bestrijders aangesteld zodat er meer uren gemaakt kunnen worden. “Met de inzet van extra bestrijders kunnen we gebieden onder de loep nemen en daarna ook onder controle houden. Het is lastig te voorspellen of we daardoor eerst meer van deze ratten vinden of dat we de dalende lijn van vangsten direct verder kunnen doorzetten naar nul. We doen er alles aan om te voldoen aan de landelijke afspraak die we gemaakt hebben om geen levensvatbare populatie meer te hebben in 2034.”
Samenwerking aan de landsgrens
In België is de populatie ongeveer gelijk met die in Zeeland. Omdat muskusratten zich niet aan grenzen houden, is samenwerking met de Belgische bestrijders van belang. Het afgelopen jaar is in deze samenwerking geïnvesteerd en is de populatie langs de landsgrens inzichtelijk gemaakt. Er zijn gezamenlijke vangacties georganiseerd om van elkaar te leren en deze ratten rondom de grens actief te bestrijden.
Kerntaak
Het bestrijden van de muskusrat is een kerntaak van het waterschap. Muskusratten hebben het goed naar hun zin in een waterrijke omgeving als Zeeland en verzetten jaarlijks met gemak twaalf kruiwagens grond. Ze kunnen daarmee de stabiliteit van oevers, wegen en dijken aantasten. De waterafvoer wordt belemmerd doordat er grote hoeveelheden grond in de waterlopen terechtkomt.
Het dier heeft nauwelijks vijanden en het plant zich, met zo’n twintig nakomelingen per jaar, razendsnel voort. Dit heeft ook een negatieve impact op de biodiversiteit. De ratten eten planten als riet en lisdodde weg, en verdringen daardoor inheemse diersoorten zoals de zwarte stern, de roerdomp en de kleine karekiet. Deze vogels leven in het riet, waar ook de muskusratten hun leefomgeving hebben. De muskusrat staat op de Europese lijst van invasieve exoten. Het waterschap heeft de plicht om de muskusrat weg te vangen en actief te bestrijden.
