Gemeente Delft, Bedrijvenkring Schieoevers en deelnemende bedrijven willen koploper én voorbeeld zijn in verduurzaming van de energievoorziening van bedrijventerreinen. Dit vereist o.a. efficiënter omgaan met energie, energie duurzaam opwekken, energie opslaan, andere energiedragers inzetten en sturen op vraag en aanbod. Met de ondertekening van het convenant ‘Energiemanagement Schieoevers’ bekrachtigen zij deze ambitie, en maken concrete afspraken die bijdragen aan Delft Klimaatneutraal 2050.
Energienet Delft op de schop
In 2050 wil Delft klimaatneutraal zijn. Om aan deze doelstelling te kunnen voldoen is het noodzakelijk om het energieverbruik bij bedrijven te verminderen, en tegelijkertijd het aandeel lokaal opgewekte duurzame energie bij bedrijven te vergroten. Om dit te bereiken gaat het Nederlandse elektriciteitsnet de komende jaren flink op de schop, ook in Delft.
Wethouder Maaike Zwart (Energietransitie) licht toe: “Het klimaat staat onder hoogspanning. De CO2-uitstoot moet naar beneden. Nederland telt zo’n 3800 bedrijventerreinen met grote en minder grote bedrijven; een enorme potentie voor verduurzaming. Dit vraagt om veel innovatie en nieuwe vormen van samenwerking.”
Urgentie neemt toe
Gemeente Delft werkt sinds 2017 samen met Bedrijvenkring Schieoevers aan de verduurzaming van de bedrijven en het terrein. De urgentie wordt steeds groter, onder meer door de stijgende energierekeningen. Daarnaast is er steeds vaker sprake van een tekort aan capaciteit op het elektriciteitsnet (netcongestie). Dit komt o.a. door de toename van decentrale opwekking door zonnepanelen en windmolens, en door de komst van nieuwe technologieën, zoals de elektrische auto.
Daarbij loopt ook de ontwikkeling van Schieoevers Noord, een gebied dat zich de komende jaren transformeert tot een levendig en energiek stuk stad waar werken, wonen en recreëren samen komen. Hierdoor neemt de elektriciteitsvraag toe, wat de urgentie voor het aanbod van duurzame energie des te groter maakt.
Netbeheer steeds complexer
Gevolg van netcongestie is dat nieuwe bedrijven niet meer aangesloten worden op het elektriciteitsnet, en verzwaring van bestaande aansluitingen laat lang op zich wachten. Ook stagneert het de verduurzaming van de energievoorziening en andere ontwikkelingen, zoals nieuwbouw en uitbreiding en elektrificatie van bedrijvigheid. Bovendien worden afnemers steeds vaker zelf producent. Het net moet in plaats van één- dus ook tweerichtingsverkeer aan kunnen.
“Al deze ontwikkelingen maken het netbeheer steeds complexer. Delft wil koploper zijn in het creëren van het elektriciteitsnet van de toekomst. Hiermee voorkomen we netcongestie, versnellen we de verduurzaming van de energievoorziening van bedrijventerreinen, zowel lokaal als landelijk, en maken we een enorme slag voor het klimaat’, aldus wethouder Zwart.”
Smart Grid biedt uitkomst
Het voorkomen en oplossen van netcongestie vraagt om intensieve samenwerking, onderzoek en een pallet aan maatregelen. Smart Grids bieden uitkomst; een slim net dat vraag en aanbod van elektriciteit (beschikbaarheid, prijs, spanning en frequentie) lokaal stuurt. Denk aan slimme energiemeters, gedigitaliseerde elektriciteitsnetten met slimme algoritmes, en netwerksensoren die spanningsniveaus en -kwaliteit monitoren. Landelijk is er nog beperkte ervaring met het realiseren van Smart Grids, en wet- en regelgeving biedt nog onvoldoende ruimte, waardoor ook financiële prikkels vaak beperkt zijn.
Routekaart geeft inzicht
Om deze reden heeft de gemeente, met steun van onder meer Provincie en Metropoolregio Rotterdam-Den Haag, een routekaart voor Smart Grids opgeleverd. De koplopers willen nu de eerste stappen van de route doorlopen. Het gaat met name om het verkrijgen van inzicht in de eigen mogelijkheden om energiestromen nu en in de toekomst te sturen.
Jaap Langhout, Bedrijvenkring Schieoevers, vertelt: “Wij zijn vooruitstrevend en nemen graag het initiatief om te gaan experimenteren, en proefondervindelijk vast te stellen hoe we de verdeling van duurzaam opgewekte energie het beste kunnen organiseren.” Bedrijvenkring Schieoevers koopt momenteel al collectief zonnepanelen in. “Op de daken van onze leden liggen nu 6791 zonnepanelen. Hiermee besparen wij zoveel CO2, wat gelijk staat aan het planten van meer dan 48.000 bomen. Een geweldig resultaat, en we gaan door!”, aldus een trotse Jaap Langhout.
Intensieve samenwerking
Om het energiemanagement op Schieoevers vorm te geven werken de gemeente en Bedrijvenkring Schieoevers intensief samen met medeondertekenaars van het convenant Rabobank, Joulz en Stedin. En de Haagse Hogeschool, om mensen op te leiden die kunnen bijdragen aan de gewenste energietransitie. De gemeente zet zich hierbij in voor een afstudeerstage.
Wethouder Zwart: “Ik ben enorm trots op het ondernemerschap en innovatieve vermogen dat Delft rijk is. De ervaringen die we op Schieoevers opdoen met processen om netcongestie te voorkomen en de inzet van Smart Grids, delen we graag met andere gemeenten en bedrijventerreinen om zo de energietransitie in Nederland te helpen versnellen. We kunnen het tenslotte alleen samen doen!”
