De bastaardsatijnrups zorgt op verschillende plaatsen langs de kust voor overlast. Niet alleen op het strand, maar ook in de duinen. De rups heeft brandharen die klachten kunnen veroorzaken bij aanraking, zoals heftige jeuk, huiduitslag, irritatie aan de ogen of aan de luchtwegen. Ook dieren kunnen klachten krijgen.
Signalement bastaardsatijnrups
De bastaardsatijnrups heeft een donkerbruine tot zwarte kleur, is bedekt met bosjes lange geelbruine haren en heeft kortere zwarte brandharen met weerhaakjes. Oudere rupsen hebben twee opvallende oranje ‘wratten’ bovenop en aan beide zijden witte toefjes over het gehele lijf.
Met die weerhaakjes dringen de pijlvormige brandharen bij aanraking makkelijk in de huid, ogen en luchtwegen. Er hoeft niet altijd rechtstreeks contact met de rups te zijn om klachten te krijgen. De brandharen kunnen ook door de wind meegevoerd worden.
Blijf uit de buurt van de rups
- Raak de rups niet aan en voorkom dat deze in direct contact komt met de blote huid.
- Blijf ook weg van nesten en spinsels in het duingebied.
- Zorg bij een bezoek aan natuurgebieden waar de bastaardsatijnrups voorkomt voor goede bedekking van de hals, armen, benen en ogen en ga niet op de grond zitten. Ook nesten van een jaar geleden kunnen brandharen bevatten.
Om klachten te krijgen hoeft er dus niet altijd direct contact met de rups te zijn geweest. De brandharen die de klachten veroorzaken, kunnen ook door de wind verspreid worden.
Gezondheidsklachten
Binnen een paar uur na contact met brandharen kun je de volgende klachten krijgen:
- (Hevige) jeuk.
- Bultjes of blaasjes.
- Roodheid en ontstekingen.
- Rode, dikke en/ of ontstoken ogen.
- Ook kun je overgeven, duizelig zijn, koorts of luchtwegklachten hebben zoals een loopneus, kriebel in de keel, hoesten, moeilijk slikken en kortademigheid.
Behandeling
Als je toch contact hebt gehad met brandharen, probeer dan te voorkomen dat ze zich verder over je lichaam verspreiden. Strip je huid direct na blootstelling met plakband, spoel daarna huid en ogen met lauw water goed af. Was kleding die besmet is met brandharen liefst op 60ºC.
Meestal verdwijnen klachten binnen enkele dagen tot twee weken vanzelf. Bij hevige jeuk kunnen middelen op basis van menthol, calendula, aloë vera of lotio alba verlichting geven. Als de klachten niet verdwijnen of als ze ernstig zijn, bel dan je huisarts.
Heb je vragen?
Neem dan contact op met de afdeling medische milieukunde van GGD Hollands Midden: 088 – 308 33 81 of mmk@ggdhm.nl.
