M50, de vereniging van middelgrote gemeenten (30.000-80.000 inwoners), trekt op 20 september, de dag na Prinsjesdag, naar Den Haag. Terwijl de Tweede Kamer op die dag tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen de Rijksbegroting voor 2024 bespreekt, ontvangen bestuurders van de M50-gemeenten verschillende Kamerleden en ministers in de Tweede Kamer. Daar zullen ze de politici tonen dat Haagse besluiten voor lokale chaos zorgen.
Namens de gemeente Houten nemen burgemeester Gilbert Isabella en wethouder Sander Bos (financiën) deel. M50-gemeenten werken samen om problemen die zich in middelgrote gemeenten voordoen collectief aan te kaarten, waarbij onderstaande thema’s onder meer aan bod komen.
Financiën
Doordat de overheid grote opdrachten bij gemeenten neerlegt (denk aan Jeugdzorg en WMO), maar daar minder middelen voor uittrekt dan toen het vanuit Den Haag georganiseerd werd, komen we als lokale bestuurders voor onmogelijke keuzes te staan. De leefbaarheid staat onder druk hierdoor. Daarbij creëert het Rijk ook nog een grote mate van onvoorspelbaarheid in de hoogte van de jaarlijkse uitkeringen aan gemeenten, waardoor het voor middelgrote gemeenten niet te begroten is.
Woningbouw
M50-gemeenten kunnen helpen bij de woningbouwopgave en hebben relatief meer ruimte om te bouwen dan grote steden. Aangezien bereikbaarheid een criterium is om door het ministerie aangemerkt te worden als bouwpotentieel, is de investering in openbaar vervoer bij middelgrote steden onontbeerlijk. Ambtenaren om plannen te beoordelen zijn schaars en worden weggekaapt door grotere gemeenten, provincies en het Rijk. Daarbij concentreert het Rijk zich ook nog eens op de grote getallen, terwijl de snelle kansen liggen in de iets kleinere projecten in M50-gemeenten.
Ziekenhuizen M50
Het voortbestaan van regionale ziekenhuizen loopt gevaar. Denk aan: Zoetermeer, Zutphen, Heerenveen, Sneek, Alphen aan den Rijn en Heerlen. Ook in Houten en omgeving is er discussie over het feit dat het St. Antonius ziekenhuis gaat vertrekken uit Nieuwegein met alle gevolgen van dien voor de bereikbaarheid van zorg. De nabijheid van acute zorg staat onder druk en dit leidt tot zorgongelijkheid in Nederland.
Streekgerecht
Naast deze thema’s worden nog meer knelpunten naar voren gebracht, met een aanbod om te helpen bij het oplossen ervan. Maar niet alleen problemen worden geserveerd. Verschillende M50-gemeenten brengen ook streekgerechten mee voor de Kamerleden.