Het najaar van 2023 wordt gekenmerkt door energiearmoede en gemeenten die zich inzetten om hun inwoners te helpen de winter door te komen vanwege de hoge inflatie en energierekeningen. De gemeentelijke initiatieven variëren van verhoogde subsidies en kortingsvouchers voor energiezuinige huishoudelijke apparaten tot de inzet van ‘energiefixers’ en het openstellen van verwarmde ruimtes in buurthuizen. Ook de gemeenten Arnhem en Nijmegen binden de strijd aan tegen energiearmoede.
Energiearmoede
Nijmegen heeft een op maat gemaakt plan opgesteld om de energiearmoede in de gemeente tegen te gaan, waaronder de oprichting van een noodfonds voor inwoners en het openstellen van openbare gebouwen. Inwoners die moeite hebben om hun energiekosten te betalen en dus ook geen isolatiespecialist uit Nijmegen in de arm kunnen nemen, zitten thuis straks noodgedwongen in de kou. Zij kunnen daarom terecht bij wijkcentra en ontmoetingsplekken in de buurt. Op die manier hoeven zij hun verwarming niet hoog te zetten en kunnen ze genieten van warme koffie of soep.
Ook de gemeente Arnhem ondersteunt inwoners die niet zelf de financiële middelen hebben om een isoleerbedrijf uit Arnhem in te schakelen en hun woning daarom te verduurzamen door middel van bijvoorbeeld spouwmuurisolatie, dak- of vloerisolatie. Arnhem investeert de komende jaren daarom extra in onder andere duurzaamheid, bestaanszekerheid, wonen en kansengelijkheid. De gemeente breidt de bijzondere bijstand uit en de woonvisie moet onder andere zorgen voor beter geïsoleerde woningen en energiearmoede tegengaan. Daarmee blijft Arnhem een voorbeeld voor de rest van Nederland, aldus B&W.
Isolatiemaatregelen
Ook andere gemeenten zijn momenteel druk bezig met het uitrollen van diverse initiatieven om hun inwoners te ondersteunen. In Amsterdam gaan bijvoorbeeld speciale isolatieteams de komende maanden langs bij duizenden huishoudens om gratis eenvoudige isolatiemaatregelen uit te voeren. De bewoners ontvangen niet alleen de energiebesparende producten, zoals tochtstrips, radiatorfolie, raamfolie, waterbesparende douchekoppen en ledlampen, maar ook gratis installatie. Dit initiatief begint in buurten waar veel huishoudens met een laag inkomen en een hoog energieverbruik zijn gevestigd.
De gemeente heeft bovendien 8,5 miljoen euro vrijgemaakt om huizen van inwoners zonder voldoende financiële middelen te isoleren, als onderdeel van een grotere investering van 32 miljoen euro om de stad sneller te verduurzamen. Ook heeft de gemeente drie miljoen euro uitgetrokken om VvE’s (Verenigingen van Eigenaren) te ondersteunen. Het is vaak een uitdaging om met alle bewoners van een complex afspraken te maken over isolatiemaatregelen, vooral wanneer een deel van de woningen eigendom is van een woningcorporatie
Amsterdam erkent deze uitdagingen en streeft ernaar om bewoners in VvE’s te ondersteunen met een subsidieregeling, zodat ook mensen met beperkte financiële middelen kunnen deelnemen aan de isolatieplannen.
Andere initiatieven
Ook elders in het land prijkt energiearmoede hoog op de agenda van gemeenten. Zo hebben Heusden, Loon op Zand en Waalwijk in Noord-Brabant waardebonnen voor duurzaam witgoed geïntroduceerd. En het Energieloket in Amstelveen heeft een vouchersysteem ontwikkeld waar huishoudens met een energietoeslag gratis gebruik van kunnen maken, vergelijkbaar met het initiatief in Nijmegen.
