Ten opzichte van 2022 is dit jaar het afkeurpercentage van categorie F1-vuurwerk (fop- en schertsvuurwerk) met 22,5% gestegen naar 42,5%. Met name de fonteinen zijn debet aan deze stijging. Dit constateert de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) in haar jaarlijkse productveiligheidsonderzoek. De importeurs worden met een last onder dwangsom verplicht om deze artikelen van de markt te halen en te vernietigen. 31,5% van het vuurwerk is van afwijkende kwaliteit, maar dit is geen reden om het van de markt te halen. Dit jaar testte de ILT voornamelijk fonteinen (in totaal 99 vuurwerkproducten).
F1-vuurwerk
Reinder Auwema, voorzitter vakgroep vuurwerk: “Het is meer dan zorgelijk dat we dit jaar een verdubbeling zien in het afkeurpercentage. Juist omdat F1-vuurwerk het hele jaar door mag worden verkocht en vaak door jongere consumenten wordt gekocht. Hoewel de vuurwerkbranche haar best doet om het F1-vuurwerk veiliger te maken, komen er nog steeds teveel producten op de markt die niet aan de veiligheidseisen voldoen. Het afkeurpercentage van F1-vuurwerk moet wat ons betreft echt drastisch omlaag. En dat is de verantwoordelijkheid van de branche zelf.”
Brandende delen en crackling bij fonteinen
In totaal zijn er 99 vuurwerkproducten getest, hierbij wordt vooraf geselecteerd op het reguliere F1-vuurwerk dat het grootste risico vormt. 42,5% werd afgekeurd, het ging om fonteinen waarbij er brandende delen en/of crackling buiten de veiligheidscirkel van 1 meter kwamen. Crackling is een effect waarbij de verbranding van een speciaal soort kruit gepaard gaat met kleine knalletjes. De importeurs van dit vuurwerk krijgen de opdracht om de afgekeurde artikelen van de markt te halen en te vernietigen.
Afwijkend
Ook het percentage vuurwerk van afwijkende kwaliteit is gestegen: van 10% in 2022 naar 31,5% dit jaar. Het ging vaak om een incidenteel probleem, bijvoorbeeld als de wettelijk vereiste informatie niet of onjuist op de verpakking was aangegeven. Het vuurwerk is niet direct van de markt gehaald, omdat de afwijkingen geen reden zijn voor afkeur. De ILT stuurt de importeurs van dit vuurwerk een waarschuwing; ze moeten de onvolkomenheden in het vuurwerk zo spoedig mogelijk herstellen.
“Kindervuurwerk”
Het F1-vuurwerk staat in de volksmond bekend als kindervuurwerk, maar is niet zo onschuldig als de naam doet vermoeden. Uit cijfers van VeiligheidNL blijkt dat 42% van het vuurwerkletsel bij kinderen onder de 15 jaar wordt veroorzaakt door F1-vuurwerk. Voor kinderen onder de 12 jaar is het afsteken van vuurwerk sowieso verboden.
Om F1-vuurwerk veilig te kunnen gebruiken moet het voldoen aan de veiligheidseisen en -normen. Het is aan de vuurwerkbranche (producenten, distributeurs en importeurs) om ervoor te zorgen dat vuurwerk voldoet aan wet- en regelgeving. Zo mogen er geen vonken komen buiten een cirkel van 1 meter en mag het meeste F1-vuurwerk maximaal 7,5 gram pyrotechnische lading (kruit) bevatten.
Toezicht ILT
De ILT houdt toezicht op de naleving van de wet- en regelgeving voor vuurwerk op grond van de Europese Pyro-richtlijn, de Ract en het Vuurwerkbesluit. Het doel van dit toezicht is het bevorderen van de veiligheid voor de consument. Voorkomen moet worden dat onveilig vuurwerk in omloop wordt gebracht. Het hele jaar door worden controles uitgevoerd door de ILT, waarbij heel gericht wordt gekeken naar het reguliere (consumenten)vuurwerk dat het grootste risico vormt.
Het gaat om controles op de productveiligheid van vuurwerk, op de in- en uitvoer en het voorhanden hebben van vuurwerk. Deze controles – regelmatig in samenwerking met douane en politie – vinden plaats bij de importeurs, postpakketdiensten, aan de grens, in de havens, langs de weg en bij verkooppunten.
