In de Week van de Werkstress (13-17 november) geeft de Hersenstichting tips voor het vinden van de juiste balans tussen stress en ontspanning. Uit recent onderzoek van TNO blijkt dat met name jongeren steeds meer beginnende mentale klachten ervaren door werkstress. De grootste stressbronnen onder jonge werkenden zijn: prestatiedruk, sociale druk en onzekerheden in het leven. Het aantal werkgerelateerde burn-outklachten neemt het meest toe onder jonge vrouwen en hoogopgeleiden.
Stress in de hersenen
Stress heeft invloed op hoe je hersenen werken. Wanneer je stress ervaart, bijvoorbeeld door een ruzie op je werk of een onoplettende fietser, begint er een stressreactie in je hersenen. Tijdens deze reactie maken je hersenen stresshormonen aan, zoals adrenaline en cortisol. Door deze hormonen komt er energie vrij. Deze extra energie is nodig voor je spieren, je denkprestaties, zintuigen en reactievermogen.
Hierdoor kun jij bijvoorbeeld net op tijd wegspringen voor die fietser of een sprintje trekken naar de trein, zodat jij op tijd bent voor dat belangrijke sollicitatiegesprek. Stress is dus belangrijk en nuttig. Het zorgt voor energie, focus en prikkelt je lichaam en geest. Zolang je hersenen voldoende rust en ruimte krijgen om te herstellen, is er niks aan de hand.
Tips om (werk)stress te verminderen
Als de stress te lang duurt en je hersenen te weinig ontspanning krijgen, staat je stresssysteem constant ‘aan’. Je lichaam kan niet goed herstellen en je bent minder scherp, wordt sneller boos en slaapt slechter. Daarom is het zo belangrijk om de juiste balans tussen stress en ontspanning te vinden. De Hersenstichting helpt je met een aantal praktische werktips.
Tip 1 – Regelmatig bewegen
Onderbreek lang zitten en staren naar een beeldscherm door een ommetje te maken. Dat is niet alleen goed voor je lichaam, maar ook voor je hersenen. Regelmatig bewegen zorgt voor een betere stemming en vermindering van stress. Ook kun je je na een ommetje beter concentreren. Loop je ommetje in de natuur, dat heeft een bewezen ontspannen effect. Ommetje-app motiveert je om dagelijks een ommetje te lopen. De app is ontwikkeld met hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder.
Tip 2 – Social Talk is een ‘must’
Als je het drukt hebt, gaan gesprekken met collega’s al snel alleen nog over de inhoud van het werk. Koffiemomentjes en lunchwandelingen schieten erbij in. Terwijl sociale contacten heel belangrijk zijn voor gezonde hersenen. Uitspreken wat er in je omgaat kan bovendien helpen om de ervaren stress te verminderen. Ga dus dat gesprek aan bij het koffieapparaat of start een vergadering vijf minuten eerder, zodat je eerst de ‘socials’ kunt bespreken.
Tip 3 – Gezonde voeding
Juist in stressvolle periodes is het belangrijk om goed voor jezelf te blijven zorgen. Probeer regelmatig, gevarieerd en gezond te eten. Eet groenten en fruit, volkoren producten, noten en peulvruchten en ‘goede’ vetten uit bijvoorbeeld olijfolie of vette vis. Daarmee houd je je lijf en hersenen gezond.
Tip 4 – Zet de knop om
Begin en stop je werkdag op vaste tijden en zet je computer dan ook uit. Als het kan, zorg dat je werkplek een afgeschermde plek is waar je buiten werktijd niet te veel tijd doorbrengt. Werk je veel thuis? Berg aan het einde van elke werkdag je (werk)spullen uit het zicht op. Zo kun je in de avond rustig ontspannen en zijn je hersenen niet met werk bezig.
Tip 5 – Voldoende nachtrust
In je slaap verwerk je gebeurtenissen en emoties van de dag. Juist als je onder grote spanning staat, is het extra belangrijk om aandacht aan je nachtrust te besteden. Laat de koffie in de middag en avond staan, houd regelmatige bedtijden aan zorg dat je wegblijft van je schermen in de uren voor het slapen gaan.
De HersenCoach
Met een gezonde levensstijl houd je je hersenen zo fit mogelijk. Hoe zit dat precies en wat kun je zelf doen op het gebied van beweging, slaap, voeding, stress, ontspanning en mentale uitdaging? De HersenCoach van de Hersenstichting stuurt je vijf weken lang wetenschappelijk onderbouwde tips, video’s en opdrachten van experts.
Feit of fabel
Om te ontspannen, kun je het best even gaan liggen. Wat denk jij? Is dat een feit of een fabel? Psychiater en hoogleraar stress en veerkracht Christiaan Vinkers geeft het antwoord in deze video.
Je brein in Balans
In de podcastserie Je Brein in Balans maak je kennis met verschillende soorten meditaties, zoals een slaap- en ochtendmeditatie. Op die manier kun jij proberen of mediteren iets voor jou is en of je erdoor ontspant.
Hoeveel stress ervaar jij?
Doe de Stresstest en kom erachter hoeveel stress jij ervaart. Beantwoord de vragen en ontvang tips voor een goede balans tussen spanning en ontspanning.
