Het verhaal van Gelderland – een unieke Nederlandse en Europese geschiedenis – verdient een plek in een museum. En de beste plek om dat verhaal te vertellen is in Zutphen, ‘Geschiedenishoofdstad van Gelderland’. In Zutphen liggen immers de wortels van de twee graafschappen waaruit de provincie is ontstaan. Wethouder Sjoerd Wannet openbaarde vanmorgen de plannen die vandaag nog door de ‘Ridders van Gelre’ aan de diverse fracties van de Provinciale Staten van Gelderland zullen worden overhandigd.
Gelders Museum
Wethouder Sjoerd Wannet: “Het Gelders Museum wordt wat ons betreft de centrale plek waar het Verhaal van Gelderland samenkomt. Het museum is de etalage waarin het hele verhaal te zien is. Voor meer diepgang wordt dan verwezen naar de vele musea die nu al bestaan binnen de provincie. Het Gelders museum wordt daarmee een centrale plek binnen een netwerk van kleine en grotere historische musea in de provincie.
Zo maken de historische musea elkaar sterker. Vertellen ze samen het complete verhaal. Een bezoek aan het Gelders museum wordt een multimediale en sprankelende belevenis, voor jong en oud. En dat allemaal te midden van het historische decor dat de binnenstad van Zutphen is. Net als in 1130 heeft Zutphen, in de vorm van de witte vleugel, een fantastische bruidsschat voor Arnhem.”
De geschiedenis van Gelderland is uniek
De Gelderse geschiedenis verschilt op veel punten van de klassieke ‘vaderlandse geschiedenis’, die vaak het perspectief van Holland kiest. Daarom spannen de Ridders van Gelre, René Arendsen en Bas Steman, zich al jaren in om het Gelderse verhaal op een aantrekkelijke manier te vertellen. Dat doen ze voor een groot publiek op Omroep Gelderland. De provincie Gelderland steunt dat idee. De fractieleiders van de Provinciale Staten gaven de ridders daarom opdracht met een plan te komen. Ridders van Gelre: “Dit plan voor een Gelders Museum over de geschiedenis van Gelderland, hier in Zutphen, is een belangrijke stap in de mozaïek van de vaderlandse geschiedenis.”
Na serieus onderzoek ligt er nu een plan dat door de gemeente Zutphen wordt omarmt. Want waar kan het Gelders Museum beter komen dan in Zutphen? De stad heeft zelfs al een locatie op het oog, aan het ’s Gravenhof. Dit plein is een van de kiemcellen van het huidige Gelderland. Hier liggen de wortels van de twee graafschappen waaruit de provincie is ontstaan. In de Walburgiskerk aan deze hof, vond rond 1130 de huwelijksverbintenis tussen Gerard II van Gelre en Irmgard van Zutphen plaats. Daarmee, werden de graafschappen Gelre en Zutphen verbonden. Daardoor kwam het zwaartepunt van Gelre in onze huidige provincie te liggen. “Wij gaan voor de oude hoofdstad van Gelre”, aldus de ridders.
Witte Vleugel
Aan ditzelfde plein zijn het Stedelijk Museum Zutphen, Museum Henriette Polak en de Walburgiskerk gevestigd. En daar is ook voor Team Archeologie met zijn depot plaats gemaakt. Zo zijn de eerste stappen gezet om een plein voor cultuur en erfgoed te creëren – een wens van het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad. Aan dit plein bevindt zich ook de Witte Vleugel, een naoorlogse uitbouw van het oude stadhuis.
De gemeente biedt nu deze plek aan als de perfecte locatie voor de vestiging van het Gelders Museum, in dit museumkwartier. Musea Zutphen is ook betrokken bij het plan. Zo zal Musea de organisatie van een nieuw museum op zich kunnen nemen. Zodoende hoeft er niet een hele nieuwe organisatie met alle kosten van dien te komen.
Paulo Martina, directeur Musea Zutphen: “Wanneer je Zutphen binnenkomt, stap je al in het perfecte decor voor geschiedenis. De verdere realisatie van dit Gelders museum gaat vanaf nu volgens een zorgvuldig stappenplan, waar we alle musea in Gelderland die een deel van de geschiedenis vertellen, willen betrekken. Het doel is te zorgen dat dit museum, dankzij die samenwerking, een visitekaartje wordt voor de kleinere musea in de provincie.”
Marc Wingens, directeur van de coöperatie ‘Erfgoed Gelderland’ voegt hier aan toe: “Dit museum vormt straks een belangrijke link naar alle andere musea in de provincie.”
Regionale draagkracht
Zutphen ontvangt jaarlijks honderdduizenden bezoekers die genieten van de geschiedenis, maar ook van kunst en cultuur en horeca. Het aanbod van veilige horeca, long stay mogelijkheden en kwaliteitstoerisme kan plaats aan nieuwe cultuurtoeristen en daarmee extra groei doormaken. Een Gelders historisch museum in de stad sluit dan ook aan bij de ambitie van de gemeente Zutphen om een bruisend cultureel centrum van het oosten te maken, met regionale draagkracht en economisch gezond.
Vervolg
De komende maanden gaan Zutphen, Musea Zutphen en de Ridders van Gelre, samen met andere stedelijke en regionale historische musea, nadenken over samenwerking en het versterken van de Gelderse musea. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed heeft al toegezegd mee te willen denken. Daarmee kan het een stuk gemakkelijker worden om topstukken naar Gelderland te halen om deze op verschillende locaties te laten zien.
Tot slot: Het is heel belangrijk om de komende tijd in beeld te krijgen hoe groot het museum moet worden, wat de kosten zullen zijn voor het museum en hoe die moeten worden verdeeld. De ruimte voor dit museum, die in de ‘Witte Vleugel’ door de gemeente Zutphen ter beschikking wordt gesteld, is alvast beschikbaar. Nu is het wachten op de besluitvorming in de Provinciale Staten. Die, zoals gezegd, het plan nog deze avond gaan ontvangen.
