De grutto’s, veldleeuweriken, kieviten en tureluurs hebben hulp nodig. Het gaat niet goed met deze kenmerkende weidevogels – zo bleek ook uit recent onderzoek van Sovon via het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS). Hun aantallen nemen af, omdat op het boerenland te weinig voedsel, rust en bescherming is. Vogelbescherming Nederland en de boeren van Zuivelcoöperatie Schiermonnikoog bundelen daarom hun krachten.
Het doel: meer kruidenrijk en natter grasland op het eiland, een must om de weidevogels te behouden. De boeren maken op het eiland kaas die vogelvriendelijk is, onder het eigen merk Van Schier. Deze zijn bij 75 winkels door heel Nederland verkrijgbaar.
Op de bres voor weidevogels
Karsten Schipperheijn, directeur van Vogelbescherming Nederland: “De aantallen weidevogels gaan in Nederland al jaren achteruit. Schiermonnikoog is een van de belangrijke weidevogelgebieden en het aantal broedparen van scholekster en kievit is hier relatief hoog. De aanwezige broedparen van tureluur en grutto zijn iets lager, maar stabiel.
Het is belangrijk dat deze weidevogelpopulatie de kans krijgt te groeien, zodat we de weidevogels voor de toekomst kunnen behouden. Vogelbescherming werkt daarom lokaal samen met vogelvriendelijke boeren en bedrijven om de weidevogels op Schiermonnikoog te geven wat ze nodig hebben: voedsel, rust en bescherming. Dat vinden zij in vochtig grasland, waarin volop kruiden groeien. Grasland dat de boer pas maait als de jonge vogels klaar zijn om uit te vliegen.”
Natuurgerichte zuivelproductie
De handtekeningen op het contract bekrachtigen de samenwerking die deze lente gestart is. “Een belangrijke markering voor een duurzame samenwerking”, vertelt Karsten Schipperheijn. Voor Van Schier is deze samenwerking een erkenning voor hun natuurgerichte zuivelproductie. Peter Visser, voorzitter zuivelcoöperatie Van Schier, licht toe: “Onze melkveehouders zetten zich actief in om hun weilanden nog vogelvriendelijker te maken. Denk aan hogere waterpeilen in de sloten, greppelplas-dras, meer kruiden- en insectenrijke graslanden en rust op het land. Zo versterken zij de biodiversiteit en helpen zij de weidevogels overleven.”
Winterganzen in weilanden
Een groot voordeel voor de nesten en kuikens van weidevogels op Schiermonnikoog is het ontbreken van vossen en marters. Het eiland is ook een foerageergebied voor winterganzen waar ze niet worden verjaagd. Tot in mei zijn er duizenden brandganzen, rotganzen en soms de zeldzame roodhalsgans te zien in de polder. De ganzen eten het gras, dat daardoor pas eind mei kan uitgroeien. De boeren kunnen pas half juni voor het eerst maaien. De weidevogels op het eiland profiteren van deze lange periode zonder verstoring door werkzaamheden.
Aan de andere kant leidt het graasgedrag van de ganzen tot een kale vlakte waarin weidevogelkuikens alleen in de greppels en onder het lokaal aanwezige fluitenkruid en zuring schuilmogelijkheden vinden. Het ontbreken van kruiden en bloemen betekent dat er veel minder insecten zijn voor de weidevogelkuikens. Daardoor is het lastig overleven. Vooral de tureluur en grutto ondervinden daar nadeel van.
Kuikens helpen overleven
Van de grutto – onze nationale vogel – zijn slechts dertig broedparen op het eiland. Dat zijn er aanzienlijk minder dan op Ameland en Terschelling. Schipperheijn: “Er liggen kansen om het leefgebied te verbeteren, zodat kuikens van weidevogels kunnen overleven. Samenwerken is daarbij het sleutelwoord. Ik ben dankbaar dat de boeren van Van Schier zich hier zo hard voor inzetten op hun eiland. Net als de vrijwilligers die de weidevogels tellen en beschermen.”
Grasland op het eiland, een must om de weidevogels te behouden. De boeren maken op het eiland kaas die vogelvriendelijk is, onder het eigen merk Van Schier. Deze zijn bij 75 winkels door heel Nederland verkrijgbaar.
