Tussen 1 juli 2023 en 30 juni 2024 hebben zich binnen Zaanstad 160 incidenten met een wapen voorgedaan. 127 daarvan waren in de openbare ruimte. Daarom heeft de burgemeester besloten preventief fouilleren opnieuw mogelijk te maken tot tenminste 1 juli 2025. Dit doet de burgemeester na overleg met de driehoek (Openbaar Ministerie en politie). Omdat een deel van de wapenincidenten buiten de bestaande veiligheidsrisicogebieden heeft plaatsgevonden wordt een extra gebied aangewezen.
Preventief fouilleren
De politie mag komend jaar controleren op het bezit van wapens in het centrum van Zaandam, in de Rosmolenbuurt en in delen van de wijk Saendelft in Assendelft (onder andere Kaaikhof, station Krommenie – Assendelft en het Trias-College).
De wijken Poelenburg en de Burgemeestersbuurt in Zaandam worden niet meer aangewezen. Als de situatie daartoe aanleiding geeft kan de burgemeester alsnog een ander besluit nemen over preventief fouilleren in deze twee wijken. Om preventief fouilleren in een gebied mogelijk te maken wijst de burgemeester dit aan als veiligheidsrisicogebied.
Toename wapengeweld
Locoburgemeester Harrie van der Laan licht toe: “In Zaanstad-Noord zien we een toename van wapengeweld. Hier vonden 37 wapenincidenten plaats, waarvan 26 op straat. In drie gevallen was zelfs een vuurwapen in het spel. Als Zaanstad moeten we er alles aan doen om zoveel mogelijk wapens van straat te halen. Met preventief fouilleren geven we ook een duidelijk signaal af: wapens horen niet thuis in onze samenleving. Daarom wijst de burgemeester een gedeelte van de wijk Saendelft in Zaanstad Noord aan als nieuw veiligheidsrisicogebied waar het komend jaar preventief fouilleren mogelijk is”.
Poelenburg en Burgemeestersbuurt voorlopig niet meer aangewezen
In het centrum van Zaandam vonden tussen 1 juli 2023 en 1 juli 2024 47 wapenincidenten plaats. Hiervan vonden er 27 plaats in het centrum, zeven in de Burgemeestersbuurt en 13 in de Rosmolenbuurt. In Poelenburg vonden in deze zelfde periode negen wapenincidenten plaats in de openbare ruimte. Dit laatste is een lichte afname vergeleken met voorgaande jaren.
Daarom wijst de burgemeester Poelenburg en de Burgemeestersbuurt vooralsnog niet meer aan als veiligheidsrisicogebied voor preventief fouilleren. Als de situatie daartoe aanleiding geeft, kan de driehoek dit heroverwegen.
Uitbreiding preventief fouilleren naar Zaanstad-Noord
In Zaanstad-Noord is sprake van een toename van wapengeweld. In het gebied vonden 37 wapenincidenten plaats, waarvan 26 in de openbare ruimte. Bij deze incidenten was in drie gevallen een vuurwapen in het spel.
Daarom wordt een gedeelte van de wijk Saendelft in Zaanstad Noord aangewezen als een nieuw veiligheidsrisicogebied waarin preventief fouilleren mogelijk is voor de periode van één jaar. Binnen dit gebied vallen: station Krommenie-Assendelft, het Kaaikhof en het Trias College.
Vijf wapens gevonden tijdens vier acties
In de periode van juli 2023 tot juni 2024 hebben vier preventieve fouilleeracties plaatsgevonden. Deze acties zijn verdeeld over de verschillende wijken. In totaal zijn vier steekwapens en een bijl aangetroffen. De zichtbaarheid in de wijken en de uitleg van het doel van preventief fouilleren leverden overwegend positieve reacties op van de bewoners en de gecontroleerde personen.
Effectief controleren met zo min mogelijk fysieke impact
Preventief fouilleren vindt plaats met gebruik van detectiepoortjes en handscanners. Hiermee is fysiek contact tot een minimum beperkt. Deze methode is even effectief als de oorspronkelijke werkwijze waarbij fysiek met handschoenen onderzoek plaatsvindt. Bij de acties met- en zonder hulpmiddelen worden gemiddeld ongeveer evenveel personen gecontroleerd, in dezelfde tijdsperiode en met dezelfde capaciteit.
Er wordt alleen preventief gefouilleerd in de gebieden waar wapenincidenten zich concentreren en die door de (loco) burgemeester zijn aangewezen. Preventief fouilleren gebeurt willekeurig (steekproefsgewijs en aselectief).