Energie lokaal opwekken en gebruiken en bewaken dat de omgeving prettig leefbaar blijft. Dat zijn 2 ontwikkelingen in het vernieuwde Energieprogramma van Moerdijk, dat het college van B&W voorlegt aan de gemeenteraad.
Energieprogramma
Sinds de eerste editie van het Energieprogramma uit 2021 is er veel veranderd in Moerdijk en daarbuiten. De ambities – 55 procent minder CO2 in 2030 dan in 1990 en in 2050 klimaatneutraal – staan nog fier overeind. Maar de overstap naar elektrische systemen gaat veel sneller dan verwacht, met grote problemen op het elektriciteitsnet tot gevolg. De energietransitie heeft bovendien een flinke impact op de omgeving. Samen met andere ontwikkelingen, zoals veranderingen in het beleid van de rijksoverheid, vroeg dit om een update van het Energieprogramma Moerdijk.
Van centraal naar lokaal
“Lokale balans, daar draait het om”, legt wethouder Bennie Blom uit. “We zijn eraan gewend dat energie centraal geregeld is, met een landelijk gas- en elektriciteitsnet. Maar waar we naartoe moeten, is een decentraal systeem waarbij de lokale energieopwekking, opslag en verbruik met elkaar in balans zijn. Dus gebruikmaken van energie die je zelf of met je buurt opwekt, opslaat en verbruikt.”
Lokale balans
Lokale balans is de oplossing voor meerdere problemen, aldus Blom. “Vraag en aanbod van energie zijn nu niet goed op elkaar afgestemd. Daardoor piept en kraakt het elektriciteitsnet en zijn enorme investeringen nodig. Die problemen verminderen aanzienlijk als we enerzijds lokaal zorgen voor een goede mix van energiebronnen – denk aan zon- en windenergie, maar waar mogelijk ook aan restwarmte, geothermie of waterstof – en anderzijds het verbruik in balans brengen, bijvoorbeeld door huizen energiezuiniger te maken en met lokale opslag. Dit biedt ook de kans om meer zelfvoorzienend te worden, dus minder afhankelijk van ontwikkelingen in de wereld die de energieprijs opdrijven.”
Leefbaarheid bewaken
De komende 10 jaar wordt de energietransitie nog veel zichtbaarder dan hij nu al is. “Eén op de twee straten moet open, er komen honderden elektriciteitshuisjes bij en ga zo maar door. Dat heeft gevolgen voor de leefbaarheid, dus daar moeten we scherp op zijn. De doelen en uitgangspunten zijn wat dat betreft niet veranderd ten opzichte van 2021: we willen bijvoorbeeld nog steeds geen zonneparken op agrarische grond.”
Transitie ‘haalbaar en betaalbaar houden’ voor iedereen
Van centraal naar decentraal, de leefbaarheid bewaken en, zo benadrukt Blom: “zorgen dat de transitie voor alle inwoners haalbaar en betaalbaar blijft.” Daarbij zet het Rijk de toon, maar het vraagt daarnaast om sturing en een actieve rol van de gemeente. Het vernieuwde Energieprogramma, waarover de raad zich mag uitspreken, geeft daarvoor de kaders voor de komende 5 jaar.