Wageningen – Op 27 januari was het Internationale Herdenkingsdag voor de Holocaust. In dit kader vond in Wageningen vandaag de jaarlijkse overdracht plaats van het Joods monument ‘De Levenspoort’.
Herdenking door scholieren
Leerlingen van groep 7 en 8 van de Margrietschool waren samen met burgemeester Van Rumund en enkele leden van de stichting Joods Erfgoed naar het monument aan de Walstraat gekomen. Tijdens een korte ceremonie herdachten ze de Joodse medeburgers uit Wageningen en omgeving die tijdens de jaren 1940-1945 door de Duitse bezetter werden gedeporteerd en omgebracht.
Programma adoptie
Sinds de onthulling op 4 mei 2000 ‘zorgen’ de leerlingen voor het monument en wordt jaarlijks een korte ceremonie gehouden om de zorg over te dragen van groep 8 naar groep 7. Buiten bij het monument hielden burgemeester Van Rumund en de heer Jaap Meijer van de Stichting Joods Erfgoed Wageningen een toespraak.
Inktzwarte geschiedenis
Beiden benadrukten dat deze inktzwarte bladzijde uit de wereldgeschiedenis nooit vergeten mag worden en hoe de kracht van persoonlijke verhalen hieraan bijdraagt. Dat juist deze persoonlijke verhalen ons raken, omdat we ons erin kunnen herkennen en verplaatsen.
Verhalen en gedichten van leerlingen
De leerlingen hadden op school gedichten of verhaaltjes gemaakt waarvan een aantal bij het monument werd voorgedragen. Na een minuut stilte werd het Wilhelmus gezongen en hielpen twee leerlingen bij het hijsen van de vlag. Tot slot legden de leerlingen herinneringssteentjes bij het monument. Dit eeuwenoude gebruik is een eerbetoon aan de overledenen en houdt de herinnering aan alle dierbaren levend.
Overdracht zorg voor monument
Voorafgaand aan het tweede deel van het programma in Hotel de Wereld maakten de leerlingen een korte tussenstop bij de Joodse Begraafplaats aan het Kerkhofpad. In de grote Capitulatiezaal van Hotel de Wereld droegen de leerlingen van groep 8 de zorg voor “hun” monument symbolisch over aan de leerlingen van groep 7. De burgemeester deelde oorkondes uit aan groep 8 omdat zij een jaar lang voor het monument hadden gezorgd. Ter afsluiting beantwoordden voormalig marineofficier Henk van de Beek en voormalig marinier Harry te Raa vragen van de leerlingen.
Monument De Levenspoort
Het monument is ontworpen door mevrouw Yettie Elzas. Het staat symbool voor de nagedachtenis aan de Joodse medeburgers uit Wageningen en omgeving die tijdens de jaren 1940-1945 door de Duitse bezetter werden gedeporteerd en omgebracht. Het monument beeldt mensen uit die door de poort verbonden blijven met de gemeenschap. Het monument werd op 4 mei 2000 onthuld en staat tegenover de plek waar tot mei 1940 de Wageningse synagoge stond.
Scholenproject
Van de acht oorlogsmonumenten in Wageningen zijn zeven stuks door basisscholen geadopteerd in het kader van het scholenproject ‘Adopteer een monument’. Dit is een landelijk onderwijsproject waarbij leerlingen van groep 7 en/of 8 een oorlogsmonument in hun eigen dorp of buurt ‘adopteren’.
Symbool door acht monumenten
Kinderen leren door dit project meer over de lokale geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, de traditie van herdenken en bijbehorende zaken. Het achtste oorlogsmonument, het sportmonument, is in 2015 door Wageningse sportverenigingen geadopteerd. De overdracht staat symbool voor het doorgeven van de geschiedenis, opdat het nooit vergeten mag worden.
door Diana Andeweg
