Garyp – Garyp staat in de startblokken om het eerste aardgasvrije dorp van Nederland te worden. De gemeente en de Enerzjykooperaasje Garyp (EKG) zetten alle zeilen bij om binnen vijf jaar 80 tot 90 % van alle woningen in Garyp van het aardgas af te koppelen. Gemeente Tytsjerksteradiel heeft hiervoor in nauwe samenwerking met EKG en vereniging van Dorpsbelangen Garyp een plan bij het rijk ingediend voor het programma proeftuinen voor aardgasvrije bestaande wijken.
De gemeente Tytsjerksteradiel streeft ernaar in 2040 energieneutraal te zijn. In het nieuwe coalitieakkoord “Duorsum oparbeidzje” zet het college fors in op deze energietransitie. Vanuit die ambitie zien de gemeente, de EKG en dorpsbelangen kansen om een proeftuin te worden voor het aardgasvrij maken van een dorp. Wethouder duurzaamheid Andries Bouwman: “Garyp kan met de uitvoering van dit plan een voorbeeld zijn voor andere dorpen in onze gemeente, Fryslân en ver daarbuiten.”
Van aardgas naar elektriciteit
Uit onderzoek blijkt dat het technisch mogelijk is om het dorp Garyp aardgasvrij te maken. Het all electric maken van de woningen en gebouwen lijkt de meest haalbare optie. Met de opgewekte stroom afkomstig van het zonnepark in het dorp, kunnen zij voldoende groene stroom leveren aan alle woningen. Naast het opwekken van energie wordt in Garyp ingezet op het besparen van energie, het isoleren van woningen en het begeleiden van bewoners in de energietransitie. Belangrijk uitgangspunt daarbij is dat de baten ten gunste komen van de mienskip.
Duurzaam Garyp
Garyp is met haar 1900 inwoners, 600 woningen en een gedreven gemeenschap al geruime tijd bezig met het ontplooien van duurzame initiatieven. Dorpsbewoners hebben een energiecoöperatie (de EKG) opgericht en op de voormalige vuilstortlocatie is een zonnepark met 27.000 zonnepanelen gerealiseerd. Fokke Lemstra van dorpsbelangen Garyp, Gjalt Benedictus en Jacob Miedema van EKG zijn blij met deze gezamenlijke aanpak voor het aardgasvrij maken van het dorp: “Na de opening van ons zonnepark vorig jaar, mogen we nu met de overheden aan een plan werken dat bijdraagt aan onze ambitie, Garyp energieneutraal maken”. Hoewel dit voor het rijk geen voorwaarde is, kan Garyp het eerste dorp worden dat er zelf voor heeft gezorgd volledig energieneutraal te worden.