Nederland – Het landelijke politieteam dat de online handel in illegaal vuurwerk bestrijdt, heeft de afgelopen weken ruim 1200 kopers en verkopers van verboden vuurwerk in beeld gebracht. Honderden mensen van wie de werkelijke identiteit nu bekend is, hebben politie aan de deur gehad of kunnen op korte termijn een bezoek verwachten. Zestig social media-accounts waar vuurwerk te koop werd aangeboden, zijn ‘op zwart gezet’.
Het team, dat werkt onder de naam ‘Project Oorworm’, speurt sinds oktober op internet naar mensen die op zoek zijn naar illegaal vuurwerk of dat te koop aanbieden. Ruim 1200 personen kwamen daardoor de afgelopen weken bij de politie in beeld en de lijst groeit snel.
Proces-verbaal
De politie probeert de werkelijke identiteit van al deze mensen te achterhalen. Bij zo’n 300 mensen is dat inmiddels gelukt. Zij krijgen bezoek van politiemensen uit de eenheid waar zij wonen. Tegen personen bij wie de politie vuurwerk aantreft, wordt proces-verbaal opgemaakt. Bij grotere hoeveelheden of recidive kunnen mensen ook worden aangehouden. Het vuurwerk neemt de politie in beslag.
Mensen van wie de werkelijke identiteit niet direct bekend is, worden in eerste instantie per mail door de politie aangesproken op hun gedrag. In deze mail zit onderstaande film die hen er op wijst dat het (ver)kopen van illegaal vuurwerk strafbaar is.
Onder de mensen die recent politie aan de deur kregen, is ook een 13-jarige jongen uit Den Haag. Hij bood vuurwerk te koop aan op zijn Instagram-account.. De politie achterhaalde zijn identiteit en woonadres, hield de jongen aan en nam zijn vuurwerk in beslag.
Onderzoek naar de afzender van het vuurwerk – een Pools bedrijf – leverde adressen op van zo’n 160 personen die vermoedelijk ook illegaal vuurwerk bij het bedrijf hebben besteld, onder wie een 16-jarige jongen uit De Bilt en een 34-jarige man uit de gemeente Rhenen. Bij hen troffen politiemensen van het landelijke team en rechercheurs van het vuurwerkteam Oost-Utrecht maandagavond zo´n 20 kilo vuurwerk aan. De 16-jarige, die voor het derde jaar op rij met illegaal vuurwerk is betrapt, is aangehouden. De 34-jarige moest zich dinsdag op het politiebureau melden. Een officier van justitie beslist over de strafrechtelijke afhandelingen van de twee zaken.
Resultaten
Teamleider Marcel Kruize is tevreden met de tot nu toe geboekte resultaten van Project Oorworm. ‘De handel in vuurwerk is de laatste jaren steeds meer verplaatst naar het internet. Rechercheurs uit het hele land speuren daarom het web af op zoek naar handel in bijvoorbeeld Cobra’s of zogenoemde shells. We richten ons niet alleen op de personen die vuurwerk willen kopen of verkopen, maar ook op hun accounts. Zo hebben we de afgelopen weken zo’n 60 Instagram-accounts op zwart laten zetten, omdat er vuurwerk te koop werd aangeboden. Ook zijn meerdere fora uit de lucht gehaald.’
Handelsplaats
Het team heeft ook een online handelsplaats benaderd waar verkopers illegaal vuurwerk aanboden. De eigenaar van de handelsplaats heeft de accounts van deze handelaren verwijderd en toegezegd nieuwe aanbieders van verboden vuurwerk te weren.
Anoniem
Volgens Kruize is internet een omgeving ‘waar koper en verkoper elkaar anoniem denken te kunnen treffen’. ‘Maar mensen zijn voor ons vaak minder anoniem dan ze denken. Met zowel de mails als de huisbezoeken willen we laten weten dat internet niet zo’n veilige plek is als zij denken. Als politie proberen we handel op deze manier te verstoren en te frustreren.’
Thuisbezorgen
Project Oorworm richt zich vooral op individuele kopers en kleinere handelaren. ‘De grotere, georganiseerde vuurwerkcriminaliteit krijgt dit jaar gewoon de aandacht die ze verdient, net als anders. Maar we willen juist ook de individuele kopers en kleinere handelaren aanpakken. Mensen die zelf vuurwerk bestellen op internet en het laten thuisbezorgen door pakketdiensten. De medewerkers van deze diensten hebben meestal geen idee met wat voor gevaarlijke lading zij rondrijden. Bovendien kan de individuele koper ons naar de handelaar leiden.’
‘De opslag van zwaar, illegaal vuurwerk bij mensen thuis levert vanzelfsprekend grote risico’s op voor henzelf en hun omgeving’, besluit Kruize. ‘Om over het afsteken ervan nog maar te zwijgen. Het vuurwerk dat wij aantreffen, heeft een gigantisch kracht en impact. Het is letterlijk levensgevaarlijk.’