Den Haag – Arbeidsmigratie is onmisbaar voor veel sectoren, maar het huidige systeem leidt tot structurele knelpunten: uitbuiting, slechte huisvesting, overlast, onvoldoende registratie en gebrek aan innovatie. Gemeenten en provincies nemen hun verantwoordelijkheid en komen met concrete maatregelen. Ook roepen zij het Rijk op om samen door te pakken. Maandag boden zij in Den Haag hun actieplan aan leden van de Tweede Kamer aan.
Het rapport Roemer over arbeidsmigratie (‘Geen tweederangsburgers’) is inmiddels vijf jaar oud. Sindsdien zijn tal van onderzoeken en rapporten over de werk- en leefomstandigheden van arbeidsmigranten in Nederland gepubliceerd. Tot veel concrete actie heeft dat nog niet geleid. Daarom slaan een aantal gemeenten en provincies nu de handen ineen om écht werk te maken van arbeidsmigratie.
In het actieplan pleiten de aanbieders voor structurele verbeteringen die moeten leiden tot eerlijke, veilige en sociale arbeidsmigratie. Gemeenten nemen hun verantwoordelijkheid via opvang, taallessen en toegang tot voorzieningen. Provincies verankeren huisvesting van arbeidsmigranten in economische en ruimtelijke plannen.
Daarnaast dringen de lokale overheden bij het Rijk aan op betere structurele samenwerking en op heldere afspraken over taken, bevoegdheden en middelen. De gezamenlijke inzet zou er volgens de betrokken gemeentes en provincies ook op gericht moeten zijn de afhankelijkheid van laagbetaalde arbeid in onze economie omlaag te brengen.
De voorgestelde benadering vertaalt zich in drie speerpunten:
- Meer regie op arbeidsmigratie
Arbeidsmigratie raakt meerdere domeinen – van arbeidsmarkt en onderwijs tot huisvesting en Europese coördinatie. Alleen politieke regie op het hoogste niveau, met doorzettingsmacht over departementen heen, kan zorgen voor een samenhangende aanpak.
- Van lage lonen naar een concurrerende economie
Nederland moet de omslag maken van een lage-loneneconomie naar een hoogwaardige economie met eerlijke beloning en innovatie. Arbeidsmigranten verdienen gelijke arbeidsvoorwaarden als Nederlandse werknemers. Het Rijk moet bedrijven ondersteunen bij deze transitie.
- Versterk de leefbaarheid in wijken en dorpen
Cruciale randvoorwaarden zijn: sluitende registratie, toegankelijk (taal)onderwijs en kwalitatieve huisvesting. Zonder deze basis dreigt overbelasting van wijken en misstanden op de arbeidsmarkt.
Brede coalitie achter oproep over arbeidsmigratie
De oproep wordt gesteund door bestuurders van verschillende politieke partijen en vanuit alle delen van het land, onder wie Tim Versnel (Wethouder Rotterdam, VVD), Co Engberts (Den Haag, PvdA), Marc van Caldenberg (Gedeputeerd Limburg. SP) en Nadir Baali (Wethouder Steenbergen, PvdA). Inmiddels hebben ook diverse provincies en andere gemeenten zich achter het actieplan geschaard, waaronder Zuid-Holland en Limburg en de gemeenten Groningen, Eindhoven, Utrecht, Sliedrecht en Venlo.
FOTOBIJSCHRIFT:
Tijdens een druk bezochte bijeenkomst in het gebouw van de Tweede Kamer namen kamerleden van verschillende partijen het actieplan ‘Zo werkt arbeidsmigratie voor iedereen’ in ontvangst.