De ministerraad heeft ingestemd met het besluit Veiligheidstoets voor investeringen, fusies en overnames (Vifo). In het besluit heeft het kabinet de technische details uitgewerkt van de wet Vifo, zoals de informatieverstrekking en bewaartermijnen van gegevens. Met de wet introduceren minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat en minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid een veiligheidstoets voor investeringen, fusies en overnames die een risico kunnen vormen voor de nationale veiligheid.
Veiligheidstoets
De toets geldt voor drie soorten bedrijven en organisaties in Nederland: vitale aanbieders, ondernemingen met sensitieve technologie en beheerders van bedrijfscampussen. Investeringen, fusies en overnames in dit soort ondernemingen kunnen in sommige gevallen namelijk leiden tot risico’s voor de nationale veiligheid.
Vitale aanbieders
Vitale aanbieders zijn bedrijven die vitale processen uitvoeren, zoals betalingsverkeer, drinkwatervoorziening en dataverkeer. Deze aanbieders zijn zo belangrijk voor de Nederlandse samenleving dat uitval of verstoring tot grote maatschappelijke ontwrichting kan leiden.
Sensitieve technologie
Ondernemingen met sensitieve technologie beschikken naast deze technologie vaak ook over bepaalde kennis of informatie over deze technologie die gevolgen kan hebben voor de nationale veiligheid als deze in verkeerde handen komt. Een kwaadwillende partij zou via een investering bijvoorbeeld zeggenschap kunnen krijgen in zo’n Nederlandse onderneming en die kennis kan dan een risico zijn voor de nationale veiligheid. Over welke ondernemingen en kennis het gaat staat beschreven in de Algemene Maatregel van Bestuur Toepassingsbereik sensitieve technologie (AMvB).
Beheerders van bedrijfscampussen
Een bedrijfscampus is een terrein waar verschillende bedrijven, kennisinstellingen en overheden samenwerken aan technologieën en toepassingen die van economisch en strategisch belang zijn. Om te beoordelen of (de beheerder van) een bedrijfscampus onder de wet Vifo valt, heeft het kabinet een analysekader en risicomatrix opgesteld. Die helpen campusbeheerders om te bepalen of zij een verandering van zeggenschap moeten melden.
Inwerkingtreding wet Vifo
Na inwerkingtreding van de wet Vifo moeten vitale aanbieders, ondernemingen met sensitieve technologie en campusbeheerders investeringen, fusies en overnames melden bij het Bureau Toetsing Investeringen (BTI) van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Het BTI beoordeelt vervolgens of een risico ontstaat voor de nationale veiligheid. Blijken er risico’s te zijn, dan kan de overheid voorwaarden verbinden aan de investering, fusie of overname en kan deze in het uiterste geval worden verboden.
Het kabinet verstuurt het besluit Veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames samen met de AMvB Toepassingsbereik voor advies naar de Raad van State. De inhoud van het besluit Vifo wordt daarna openbaar gemaakt.
Investeringen, fusies en overnames van vitale aanbieders en ondernemingen met sensitieve technologie kunnen ook met terugwerkende kracht tot en met 8 september 2020 worden beoordeeld. Deze bedrijven kunnen verwervingsactiviteiten die na deze datum zijn verricht, maar vóór inwerkingtreding van de wet Vifo alsnog moeten melden. Dit moet binnen acht maanden na inwerkingtreding van de wet en alleen als er een vermoeden is dat de activiteit een risico voor de nationale veiligheid op kan leveren.
