Sanquin gaat van 16.000 ex-coronapatiënten antistoffen afnemen om een geneesmiddel te kunnen ontwikkelen voor huidige coronapatiënten. “De hoeveelheid antistoffen in het bloed neemt af in verloop van tijd. Het is dus een race tegen de klok”, zegt Daphne Thijssen, lid Raad van Bestuur en directeur van de divisie Bloedbank, over het grootschalige project. “Dankzij de financiële bijdrage van VWS is het mogelijk snel te schakelen.”
Behandeling of vaccin onmisbaar tegen corona
Zonder een gerichte behandeling of een vaccin om besmettingen te voorkomen, zal het niet lukken het coronavirus uit te bannen. Dat is de conclusie die getrokken kan worden na de tweede immuniteitsmeting van Sanquin. Uit dat onderzoek bleek 5,4% van de Nederlandse bloeddonors antistoffen hebben tegen het coronavirus. De eerdere schatting van 60 procent immuniteit om het virus ‘vanzelf te doen uitdoven’ is daarmee ver weg.
Plasmageneesmiddel
Sanquin ziet de ontwikkeling van een plasmageneesmiddel als essentiële volgende stap. Daarmee kan mogelijk worden voorkomen dat mensen in risicogroepen Corona krijgen, of misschien zelfs om patiënten met Corona te helpen genezen. Om dat te realiseren, zijn donors met antistoffen nodig. Maar haast is geboden. De hoogte van de antistoffen van genezen corona-patiënten neemt met de tijd telkens een beetje af. Sanquin zal om die reden het project in het najaar moeten afronden.
Weinig donors, grote vraag
Om Sanquin Plasma Products, een dochter van Sanquin, een geneesmiddel tegen Covid-19 te kunnen laten ontwikkelen, zijn de bestaande plasma- en volbloeddonors nodig. Donors die Covid-19 hebben gehad, en dus antistoffen hebben aangemaakt, zullen door Sanquin worden gevraagd om vier tot zes keer hun zogenaamde anti-Covid-19 plasma te doneren op een van Sanquins bloedbanken in het land. In totaal heeft Sanquin 16.000 donors nodig om 30 duizend kilo anti-Covid-19-plasma op te halen. Daarmee kan door Sanquin Plasma Products een geneesmiddel worden ontwikkeld, in samenwerking met een alliantie van vooraanstaande internationale producenten van plasmageneesmiddelen.
Persoonlijke meting
Daphne Thijssen is als directeur van de divisie Bloedbank van Sanquin verantwoordelijk voor de inzameling van het anti-Covid-plasma. Zij legt uit hoe Sanquin doorpakt in de coronacrisis. “Dankzij ons onderzoek naar immuniteit onder bloeddonors weten we hoeveel donors antistoffen aanmaken. Een rekensom leert ons dat we een deel van het beoogde aantal kilo kunnen halen uit ons eigen donorbestand van 350 duizend donors. Dat zijn betrokken mensen die zich graag inzetten voor de maatschappij, zeker ook in deze coronacrisis.
Antistoffen
De Bloedbank zal per donor individueel nagaan of er kans is dat zij gezochte antistoffen hebben. Zo ja, dan worden zij worden persoonlijk uitgenodigd om speciaal hiervoor meermaals te komen doneren, en wordt het plasma getest. Bovendien weten we dankzij ons onderzoek ook dat in Noord Brabant en Limburg de meeste donors met antistoffen zich bevinden, dus daar begint onze gerichte zoektocht onder diegenen die nu al plasma- of bloeddonor zijn.” Donors hoeven zelf geen contact op te nemen met de Bloedbank, zij worden door Sanquin benaderd.
Opdracht van overheid
Dankzij de subsidie van VWS kan Sanquin zowel haar primaire taak uitoefenen – voldoende bloed en plasma ophalen voor de Nederlandse ziekenhuizen en klinieken – en daarnaast “een buitengewoon project in een buitengewone tijd voor Nederland trekken”, aldus de Sanquin Bloedbank-directeur. “Binnen Sanquin zitten zowel de plasmainzameling, productie van plasmageneesmiddelen, diagnostiek en wetenschappelijk onderzoek dicht bij elkaar. Met onze onderzoeksresultaten en initiatieven, allemaal in de strijd tegen Corona, hebben we ons vliegwieleffect bewezen.”
Alle zeilen bijzetten
Door de anti-Covid-19 operatie moet Sanquin alle zeilen bijzetten. “Via de GGD kregen we al veel aanmeldingen, maar we moeten opschalen. Dat kan niet zonder financiering. Het is een omvangrijk project dat binnen ons kennisgebied valt, maar buiten onze primaire taak.” De minister van VWS ziet ook in dat Sanquin wezenlijk kan bijdragen. “Minister Hugo de Jonge heeft toegezegd dit extra werk mogelijk te maken met een financiële bijdrage van in totaal 10 miljoen euro. Dankzij die bijdrage kunnen we meteen van start met een snelle uitbreiding van onze capaciteit om die extra werkzaamheden goed uit te kunnen voeren.”
