Vanaf 1 februari heeft de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) de handhaving bij de overschrijding van rij- en rusttijden in het wegvervoer en bij fraude met de tachograaf verscherpt. Reden voor de aanscherping is dat de ILT ziet dat ondernemers en chauffeurs de wet blijven overtreden en hierbij steeds naar andere vormen en manieren van fraude zoeken. Bij wegcontroles kan voortaan over een langere periode worden beboet bij constatering van ernstige overtredingen van de rij- en rusttijden.
Hogere pakkans
Hierdoor wordt de pakkans op overtredingen tijdens wegcontroles aanzienlijk groter. Daarnaast past dit bij een meer geharmoniseerde handhaving in Europese lidstaten. In andere Europese landen is verder terug in de tijd kijken tijdens wegcontroles namelijk al gebruikelijk. Bij manipulatie met de tachograaf kunnen zowel de transportonderneming als de vrachtwagenchauffeur worden beboet.
Controle rij- en rusttijden
Vrachtwagen- en buschauffeurs zijn verplicht dagelijks rust te nemen van 11 uur achter elkaar en 1 x per week een wekelijkse rust van gemiddeld 45 uur. De naleving van de regels voor de rij- en rusttijden controleert de ILT aan de hand van de data die worden opgeslagen op de tachograaf. Tot nog toe keek de ILT naar de overtredingen vanaf de laatst genoten dagelijkse rusttijd en werd enkel beboet voor heterdaad overtredingen van de rij- en rusttijden. Sinds 1 februari beboet de ILT voor ernstige overtredingen van de rij- en rusttijden vanaf de laatst genoten wekelijkse rusttijd. Als een chauffeur in deze periode een ernstige overtreding heeft begaan, zoals bijvoorbeeld een veel te korte dagelijkse rusttijd, loopt de onderneming het risico hiervoor alsnog een boete te krijgen.
Controle over langere periode dan 1 dag
Hans Drijer, senior inspecteur wegvervoer: “Voorheen keken we tijdens wegcontroles voor wat betreft overtredingen maximaal een dag terug. Tijdens bedrijfsinspecties beoordelen we namelijk de naleving van de rij- en rusttijden over een langere periode. Maar omdat de pakkans op heterdaad tijdens wegcontroles erg klein is, kwamen overtreders in sommige gevallen weg met – soms zeer ernstige – overtredingen. Door nu ook tijdens wegcontroles verder terug in de tijd te kijken en te handhaven/beboeten, trekken we bovendien de handhaving binnen Europa gelijker.”
Inname bestuurderskaart
Een gemanipuleerde tachograaf zorgt voor een onjuiste registratie van de rij- en rusttijden op de bestuurderskaart. Als tijdens een wegcontrole manipulatie met de tachograaf wordt ontdekt, riskeren zowel de transportonderneming als de bestuurder een boete (respectievelijk € 10.375,- en € 1.500,-). Het blijkt echter dat dit niet afdoende is om tachograaffraude uit te bannen. Daarom lopen chauffeurs die in een vrachtwagen met een gemanipuleerde tachograaf rijden, vanaf nu het risico hun bestuurderskaart kwijt te raken als er op heterdaad wordt geconstateerd dat er technisch wordt gemanipuleerd met de tachograaf. Inname van de bestuurderskaart betekent dat de chauffeur tijdelijk niet op een vrachtwagen/bus met een digitale tachograaf mag rijden.
Bedrijfsinspecties
Bij een bedrijfsinspectie wordt bij fraude een boete opgelegd aan de werkgever. De ervaring leert dat chauffeurs vaak niet op de hoogte zijn van deze boetes en zich deels niet verantwoordelijk voelen voor de overtredingen. “Dat is per 1 februari veranderd”, stelt Drijer. “Als we constateren dat de chauffeur een duidelijke rol heeft gehad of een handeling heeft verricht waardoor het mogelijk was om te manipuleren met een bestuurderskaart of de tachograaf, dan riskeert ook de chauffeur een boete van € 1.500,-.
De ILT verwacht dat door de aanscherping in de handhaving de bereidheid van chauffeurs om mee te werken aan fraude zal afnemen. En dat ze tegelijkertijd eerder bereid zullen zijn om bij de ILT melding te maken van fraude. Dat komt niet alleen de verkeersveiligheid ten goede. Het is tevens goed voor een gelijk speelveld (eerlijke concurrentie) en het draagt uiteindelijk bij aan goede werkomstandigheden voor de chauffeur.
Eerlijk, veilig en gezond
Het toezicht van de ILT richt zich op eerlijk en veilig wegvervoer. De ILT handhaaft structureel op de regels voor arbeids-, rij- en rusttijden met als doel: het tegengaan van concurrentievervalsing in de transportsector, het waarborgen van de veiligheid, gezondheid en het welzijn van chauffeurs én de veiligheid van andere weggebruikers. De tachograaf registreert onder andere rij- en rusttijden en is daarmee het middel om regelgeving na te leven en toezicht te houden.
