De Landelijke Eenheid van de politie zal worden omgevormd tot twee eenheden. Eén gericht op landelijke operaties en expertise en één voor landelijke opsporing. Daarnaast worden er maatregelen genomen om de werkcultuur en leiderschap binnen de organisatie structureel te veranderen. Zo laat minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid weten aan de Tweede Kamer, in reactie op het eindadvies van de Adviescommissie voor de Landelijke Eenheid, onder leiding van de heer Schneiders.
Landelijke Eenheid Politie
De adviescommissie heeft vorig jaar van de minister de opdracht gekregen om naar aanleiding van aanhoudende problemen binnen de Landelijke Eenheid te adviseren over verbeteringen en de noodzaak van herpositionering van de Landelijke Eenheid in het huidige politiebestel.
Commissievoorzitter Bernt Schneiders: “In alle gesprekken die wij gevoerd hebben werd duidelijk dat politiemensen bij de Landelijke Eenheid enorm gedreven zijn om hun werk goed te doen. Door de organisatiestructuur lukte dat alleen niet altijd. Met name het realiseren van een veilige werkomgeving moet snel opgepakt worden. Leidinggevenden moeten tijd en aandacht kunnen besteden aan alle collega’s in hun team”.
Duidelijkheid over de toekomst
Minister Yeşilgöz-Zegerius: “Vandaag bieden we de medewerkers van de politie duidelijkheid over de toekomst van de Landelijke Eenheid. Een belangrijke stap naar een organisatie met meer focus en een herkenbaar profiel die de veiligheidsvraagstukken van vandaag de dag aankan. Er zal door de politie hard worden gewerkt om tot de verandering van organisatie en cultuur te komen. Zelf blijf ik nauw betrokken en ik heb de commissie Schneiders gevraagd dit proces te monitoren”
Korpschef Henk van Essen: “De veranderingen bij de Landelijke Eenheid raken de hele politie. Al is het maar, omdat alle eenheden gebaat zijn bij het goed functioneren van de nieuwe landelijke eenheden en zij intensief met hen zullen samenwerken. Feitelijk markeren de veranderingen bij de Landelijke Eenheid de start van de volgende fase van de in 2013 ingezette vorming van de Nationale Politie.”
Naar twee eenheden
De grote hoeveelheid aan taken binnen één eenheid zit de Landelijke Eenheid nu in de weg. De huidige organisatie van de Landelijke Eenheid zorgt ervoor dat potentie van medewerkers onvoldoende wordt benut en dat de menselijke maat en persoonswelzijn op de achtergrond zijn geraakt. Daarnaast vragen hedendaagse veiligheidsdreigingen, zoals de georganiseerde ondermijnende criminaliteit en terrorisme, om landelijke eenheden met meer kennis, kunde en focus. De commissie adviseert daarom om de Landelijke Eenheid om te vormen naar twee landelijke eenheden met elk een samenhangend en onderscheidend takenpakket. Eén richt zich op landelijke operaties en expertisetaken en één op landelijk opsporing van zware vormen van georganiseerde criminaliteit en terrorisme.
Verandering van werkcultuur en leiderschap
Een verandering van organisatiestructuur dient ook samen te gaan met maatregelen op het vlak van werkcultuur en leiderschap om tot verbeteringen op de werkvloer te komen. Daarom adviseert de commissie om gewenst en ongewenst gedrag expliciet te formuleren, passende leiderschapsprofielen op te stellen en de huidige leidinggevenden te schouwen. De commissie wijst erop dat het onvermijdelijk is dat er leidinggevenden zijn die niet meewillen of meekunnen in de cultuuromslag en een andere vorm van leiderschap.
Organisatieontwikkeling
Daarnaast adviseert de commissie aan de korpschef om twee landelijke eenheden in te richten die wendbaar zijn, data-gedreven werken en innovatie en vakontwikkeling stimuleren. Daarnaast adviseert de commissie om de officieren van justitie goed te positioneren ten aanzien van de landelijke eenheid voor landelijke opsporing door een strategische overlegtafel in te richten. Ook adviseert de commissie het zicht van het Landelijk Overleg Veiligheid en Politie (LOVP) op beide landelijke eenheden te versterken.
Vervolg
De minister neemt de aanbevelingen van de commissie over en heeft de korpschef opdracht gegeven een transitieplan op te stellen dat op 1 oktober 2022 gereed is. De minister heeft de commissie Schneiders gevraagd om de veranderingen uit het transitieplan komend jaar te monitoren.