Op donderdag 19 september kwamen experts en geïnteresseerden samen op Slot Loevestein voor de derde Kennisdag Nederlandse Waterlinies. Deze editie was extra bijzonder, omdat naast de Alliantie Zuiderwaterlinie en de Oude Hollandse Waterlinie nu ook de Grebbelinie is aangesloten. De dag stond in het teken van ‘Verrassende verhalen boven water halen’.
Samenwerking Waterlinies toen en nu
Het thema van deze Kennisdag heeft te maken met het jaar 1794. In dat jaar, nu 230 jaar geleden, werden de linies gezamenlijk ingezet om een Frans-Bataafse inval tegen te houden. Toch is dit stukje geschiedenis nog vrij onbekend. En dat terwijl er in die tijd nieuwe forten werden aangelegd, nieuwe inundatiegebieden werden gebruikt, en er daadwerkelijk gevochten werd aan de linie(s).
Vestingsteden werden zelfs belegerd. Tijdens de Kennisdag gingen de drie waterlinies samen op zoek naar manieren om dit verhaal, en andere minder bekende gebeurtenissen, een plek te geven tussen de andere verhalen van de linies. Zowel fysiek in het landschap als in publicaties, musea en online bronnen.
Bert Rietberg, coördinator Grebbelinie Bezoekerscentrum en voorzitter Stichting Grebbelinie: “Dat de Grebbelinie meer is dan de Slag om de Grebbeberg in 1940 is voor veel bezoekers al een grote verrassing. Door de samenhang met andere linies in andere perioden zichtbaar te maken wordt het verhaal nóg interessanter”.
Linies werken nog altijd
Hoewel de Nederlandse waterlinies nu geen vijanden meer buiten hoeven te houden, werken ze nog altijd samen. Anne-Wil Maris, programmamanager Alliantie Zuiderwaterlinie: “Door elkaar op te zoeken kunnen we onze gezamenlijke geschiedenis, het vergelijkbare erfgoed en de gedeelde moderne belangen met elkaar uitwisselen. Zo zorgen we ervoor dat we als linies van elkaar, maar ook van elkaars partners en deelnemers kunnen leren.”
Samenwerking nu
Samenwerking tussen de Nederlandse waterlinies is sinds 2022 uitgangspunt van de Kennisdagen. Anastasia van der Lugt, directeur Oude Hollandse Waterlinie: “Met de Kennisdag verbinden we kenners, bestuurders, beheerders en vrijwilligers om samen de linies herkenbaarder en toegankelijker te maken. Van elkaar leren we ook hoe we de lange geschiedenis van de linies op een aantrekkelijke manier kunnen presenteren en vertellen.”
Kennisdagen
Tijdens de Kennisdagen is er speciale aandacht voor het verzamelen, verspreiden en toegankelijk maken van informatie over de linies, zowel historische als actuele kennis. Door kennis over de linies breder beschikbaar te maken wordt het eenvoudiger voor gidsen, historische verenigingen en musea om de verhalen van de linie te vertellen. Vrijwilligers spelen hierin een belangrijke rol. Maar ook voor gemeenten, provincies en waterschappen is het waardevol om het door hen beheerde erfgoed in een bredere context te zien, en samen te werken aan het beheer en behoud ervan.
De Zuiderwaterlinie
De Zuiderwaterlinie is een unieke ketting van historische vestingsteden en hun ommeland, verbonden door het typisch Nederlandse verhaal van verdedigen met water. Waar vroeger de soldaten aan de grens stonden, vind je nu veel gezelligheid tegen het decor van een rijke geschiedenis. Geniet van de gezellige historische vestingsteden, bezoek een van de stoere forten of ontspan in de bijzondere natuur.
