Binnenland – Er zijn in Nederland steeds vaker gevangenen die de sleutel van hun eigen cel krijgen. Bewaarders zijn hier niet tevreden over. Zij zijn bang dat veroordeelden binnen de gevangenismuren makkelijker door kunnen gaan met hun criminele zaakjes.
Eerder waren er experimenten in Dordrecht, Heerhugowaard en Zaandam. Nu krijgen ook zestig gevangenen in Arnhem de sleutel van hun eigen cel. Het gaat om een proef waarbij gedetineerden zich tot 21.30 uur vrij mogen bewegen in bepaalde delen van de gevangenis. De gedetineerde moeten er zelf voor zorgen dat ze op tijd bij hun dagprogramma of gevangeniswerk zijn.
,,Er is te weinig toezicht op deze jongens”, zegt Rob Minkes, voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad (COR) van de Dienst Justitiële Inrichtingen. ,,Deze gevangenen mogen alles zelf doen, zonder toezicht. Het risico is daardoor groter dat ze doorgaan met hun criminele zaakjes, want ze kunnen langdurig en ongestoord met elkaar kletsen. Ook is het eenvoudiger om bijvoorbeeld drugs te verhandelen.”
De gevangenisbewaarders zouden met de tijd die ze overhouden door de ‘sleutelproef’, meer moeten besteden aan extra gesprekken met gedetineerden. ,,Maar wij twijfelen sterk of dat gebeurt”, zegt Minkes. ,,Bewaarders zien deze experimenten als een ordinaire bezuiniging op gevangenispersoneel.”
Meer verantwoordelijkheid
De sleutelproef past in beleid van het ministerie van Veiligheid en Justitie om gedetineerden ‘zelfredzamer’ te laten zijn. Ze krijgen niet alleen een eigen sleutel, maar ook een digitaal scherm om boodschappen te bestellen of afspraken mee te maken.
,,Dit beleid is bedoeld om gedetineerden te activeren en meer verantwoordelijkheid te geven”, zegt een woordvoerder van het ministerie. ,,Het is verbonden aan voorwaarden om de veiligheid te waarborgen. Gedetineerden kunnen niet zomaar vrij bewegen en ook internet is beperkt.”
Er is nog te weinig zicht op de effecten van de sleutelproef volgens COR-voorzitter Minkes. ,,Dit experiment breidt zich als een olievlek uit over Nederland, maar nog altijd is niet goed onderzocht of het een positief effect heeft op gedrag van gedetineerden. We zijn het ook aan de slachtoffers van misdrijven verplicht om éérst goed uit te zoeken of de maatschappij hier baat bij heeft.”
