Vrijdag 19 juni vond in Herinneringscentrum Kamp Westerbork de opening plaats van de striptentoonstelling Het Onvoorstelbare Verbeeld. Tien getalenteerde stripmakers met verschillende achtergronden en leeftijden uit Nederland, Duitsland en België maakten vanuit hun eigen perspectief een verhaal in de context van drie voormalige nazi-concentratiekampen in deze landen: Neuengamme in Duitsland, de Dossinkazerne in België en Kamp Westerbork. Hun werk wordt nu geëxposeerd en verschijnt tegelijkertijd in de graphic novel Het Onvoorstelbare Verbeeld in vier talen (Duits, Engels, Frans en Nederlands).
Het project kwam op gang toen Bas Kortholt, onderzoeker bij Herinneringscentrum Kamp Westerbork, stripmaker Erik de Graaf en NIOD-onderzoeker Kees Ribbens geïnspireerd werden door een beeldverhaal die Ribbens enige tijd geleden in de Verenigde Staten ontdekte. In een poging enigszins voorstelbaar te maken wat zich in het hart van Europa voltrok, verbeeldde August M. Froehlich al in 1944 wat er gebeurde na de aankomst van een deportatietrein. Zijn strip werd begin 1945 gepubliceerd terwijl de meeste Duitse vernietigingskampen nog volop in bedrijf waren.
Hedendaagse striptekenaars
Na de ontdekking van de Amerikaanse strip ontstond het idee om te onderzoeken hoe hedendaagse tekenaars de Holocaust en andere nazi-misdaden vandaag de dag zouden verbeelden. Het resultaat zijn tien stripverhalen, die het hart van het project vormen. In de tentoonstelling, die na Westerbork doorreist naar Kazerne Dossin in België en vervolgens naar Gedenkstätte Neuengamme in Duitsland, worden de tekeningen van context voorzien door historische voorwerpen, bijzondere audiovisuele fragmenten van zowel experts als ooggetuigen van de verschrikkingen, informatie over het creatieve proces en de motivatie van de tekenaars.
Vier talen
Omdat het een internationale samenwerking betreft zal de graphic novel in vier talen verschijnen bij uitgeverij Scratch Books. De tentoonstelling is tot 1 september te zien in Herinneringscentrum Kamp Westerbork.
‘Het Onvoorstelbare Verbeeld’ betreft een samenwerking tussen het Herinneringscentrum Kamp Westerbork, Kazerne Dossin, Gedenkstätte Neuengamme, NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies en uitgeverij Scratch Books.
