Vanaf 2022 mogen Ongehoord Nederland en Omroep Zwart als nieuwe aspirant-omroepen programma’s uitzenden bij de publieke omroep. Zij voldoen aan de wettelijke eisen hiervoor en krijgen daarom een voorlopige erkenning. Minister Slob (Media) neemt met dit besluit de adviezen over van het Commissariaat voor de Media, de Raad voor Cultuur en de NPO. Huidige aspiranten WNL, HUMAN en PowNed treden daarnaast formeel toe tot het publieke bestel. Omroep Bersama krijgt geen erkenning.
Waarschuwing voor aspirant omroepen
Het Commissariaat voor de Media (CvdM), de Raad voor Cultuur (RvC) en de NPO adviseren de minister over deze erkenningen. Naast een positief eindoordeel, hadden zij ook kritische opmerkingen over de nieuwe aspiranten. Zo concluderen ze dat de structurele diskwalificatie van de NOS als onafhankelijke nieuwsvoorziening door Ongehoord Nederland (ON) het publieke bestel grote schade kan toebrengen. Minister Slob onderschrijft die zorgen en heeft de omroepen daarom gevraagd hierop te reflecteren. Zij hebben daarop laten weten zich aan de Mediawet te zullen houden en zich volledig te committeren aan de Governance Code Publieke Omroep van de NPO.
Open bestel
Minister Slob: ,,De publieke omroep is er voor iedereen. Met ruimte voor nieuwe omroepen blijft ons bestel open en divers en veel verschillende doelgroepen aanspreken. Maar er zijn ook grenzen. Binnen de publieke omroep is geen plaats voor het verspreiden van onbetrouwbaar nieuws en desinformatie. Iedere omroep binnen dit bestel is medeverantwoordelijk om dit unieke bestel in stand te houden. Dit geldt ook voor de nieuwe toetreders. Hier zal ik scherp op toezien.’’
Eisen
Alle omroepen moeten eens in de vijf jaar een erkenning aanvragen om toe te treden of om hun vergunning te behouden. Zij moeten daarvoor aan verschillende eisen voldoen zoals een minimum aantal leden behalen. Aspiranten moeten zich daarbij onderscheiden van de andere omroepen door bijvoorbeeld andere doelgroepen aan te spreken. Gevestigde omroepen moeten onder meer een godsdienstige, maatschappelijke of geestelijke stroming vertegenwoordigen. Alle omroepen zijn verplicht zich aan de Mediawet te houden. Gebeurt dat niet, dan kan de omroep uit het bestel vallen.
Nieuwe criteria
Zoals eerder met de Tweede Kamer besproken, wordt op dit moment onderzocht welke andere, kwalitatieve, criteria een rol kunnen spelen in het erkenningsproces. Inzet is dat die de volgende concessieperiode, vanaf 2027, van kracht zijn. Een eerste voorstel wordt dit jaar aan de Kamer voorgelegd. Deze criteria gelden voor alle omroepen in het publieke bestel.