Meer gaswinning in de Noordzee is een onderdeel van het bredere kabinetsbeleid, samen met energiebesparing en het versneld ontwikkelen van duurzaam opgewekte energie. De oorlog in Oekraïne heeft duidelijk gemaakt dat Nederland te afhankelijk is van gas uit het buitenland. Staatssecretaris Vijlbrief neemt daarom maatregelen om de leveringszekerheid van gas te bevorderen door de daling van gaswinning in de Noordzee af te remmen. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat versnelt zoveel mogelijk haar vergunningsprocedures voor lopende en nieuwe vergunningen, zonder de voorwaarden te versoepelen.
Versnelling
Deze versnelling op de Noordzee zorgt voor extra gas op zowel de korte als de lange termijn. Het ministerie van EZK verwacht dat op de korte termijn (1 tot 3 jaar) al circa 1 miljard m3 gas extra per jaar geproduceerd kan worden. Op de langere termijn (over 5 jaar) kan het zorgen voor een extra productie van 2 tot 4 miljard m3 per jaar.
Dit zijn substantiële hoeveelheden. Vooral als je je realiseert dat in 2021 in Nederland 40 miljard m3 per jaar werd gebruikt en 12,7 miljard m3 uit de kleine velden geproduceerd (dat is exclusief productie uit het Groningenveld). De extra productie geldt voor een periode van 10 jaar; de verwachting is dat de velden dan leeg zijn. Verhoging van de gaswinning op de Noordzee helpt ons ook bij het vullen van onze gasbergingen.
Klimaatdoelen
Het belang van aardgas zal in lijn met de gemaakte klimaatafspraken de komende jaren snel afnemen. Maar het kost tijd totdat er helemaal kan worden overgestapt op een volledig duurzaam energiesysteem. Dat betekent dat aardgas de komende tijd nodig blijft. Het in de Noordzee winnen van gas heeft niet alleen als voordeel dat Nederland minder afhankelijk wordt van buitenlands gas, maar het is ook beter voor het milieu om dichtbij huis gas te winnen. De uitstoot van broeikasgassen die gepaard gaat met aardgasproductie en transport uit Nederlandse kleine velden is veel lager dan de uitstoot van geïmporteerd gas.
Vergunningen gaswinning
De voorwaarden waaraan een vergunning moet voldoen worden niet versoepeld, alleen het proces wordt efficiënter. Voorop blijft staan dat gaswinning veilig en verantwoord moet plaatsvinden voor mens, natuur en milieu. Omdat er veel verschillende type vergunningen zijn, is het lastig om voor alle vergunningen in te schatten hoeveel tijd er gewonnen wordt. In enkele uitzonderingsgevallen duurt het huidige vergunningsproces 5 of 6 jaar. Dat is vanaf nu niet meer aan de orde. In de toekomst zullen we zoveel mogelijk vergunningen van opsporing tot winning binnen 3 jaar verlenen.
Ook wordt er gekeken of extra medewerkers met de benodigde specialistische expertise kunnen worden aangenomen. Vanwege de krapte op de arbeidsmarkt wil de staatssecretaris medewerkers intern opleiden tot mijnbouwvergunningverleners. Omdat het ongeveer twee jaar duurt voordat zij volledig opgeleid zijn, wil Vijlbrief voor de korte termijn extra capaciteit inhuren en wordt onderzocht of het ministerie kan samenwerken met Omgevingsdiensten ter ondersteuning bij het vergunningenproces.
Programma Noordzee 2022-2027
Een versnelling van de gaswinning op de Noordzee moet veilig en verantwoord plaatsvinden voor mens, natuur en milieu. Zo is er het Programma Noordzee 2022-2027. Dit programma richt zich op het bereiken van een duurzaam en veilig gebruik van de Noordzee en draagt bij aan de maatschappelijke, economische en ecologische doelstellingen van Nederland. Het Programma Noordzee is onderdeel van het Nationaal Water Programma 2022-2027.
