Zorginstellingen staan er zo slecht voor dat de zorgpremie komend jaar fors omhoog zal moeten. Zorgeconoom Wim Groot vreest een stijging van zeker 200 euro.
Uit het jaarlijkse onderzoek van accountantskantoor EY blijkt dat de zorginstellingen de bodem hebben bereikt. Door de bezuinigingen van de afgelopen jaren maakt de hele sector te weinig winst. Over 2012 maakten zorgaanbieders nog 2,2 procent winst, afgelopen jaar was dat 0,99 procent. De winst komt daarmee voor het eerst onder de 1 procent uit.
De onderzoekers spreken van ‘schokkende resultaten’. Want als de winst te laag is kunnen ziekenhuizen en instellingen geen investeringen meer doen. Denk aan nieuwbouw, inzet van meer personeel of de aanschaf van een operatierobot. ,,Zorgaanbieders die dit soort aankopen niet meer kunnen doen, komen in een negatieve spiraal terecht,” zegt zorgspecialist Rob Leensen van EY. Bovendien zijn de banken bij lage winsten minder snel bereid een lening te verstrekken. Volgens Leensen kan de sector geen nieuwe bezuinigingen aan. ,,De rek is eruit. We verwachten dat een kwart van de instellingen in de ouderenzorg het niet zal redden, met name in de thuiszorg.”
200 euro extra
Volgens Wim Groot, hoogleraar zorgeconomie in Maastricht, moet zowel de overheid als de burger de portemonnee trekken: het kabinet moet meer geld neertellen voor de langdurige zorg (VWS heeft 400 miljoen toegezegd voor 2018, red.) én de premie gaat omhoog. ,,Voor komend jaar verwacht ik een stijging van 20 euro per maand, jaarlijks dus zo’n 200 tot 250 euro extra. Het geld moet ergens vandaan komen,” redeneert hij.
Groot verwacht ook dat een aantal instellingen failliet zal gaan. Zo heeft Careyn, met 29 verpleeghuizen in het land, het moeilijk. Volgens interne stukken, in handen van deze krant, vreest het bestuur komend jaar de rekeningen niet meer te kunnen betalen. Careyn is volgens de onderzoekers van EY niet de enige organisatie die het heel zwaar heeft. Tientallen instellingen, met name leveranciers van thuiszorg, zitten in dezelfde situatie.
In 2016 werd in de ouderenzorg ruim 37 miljoen verlies gedraaid, terwijl er een jaar eerder nog sprake was van een winst van 114 miljoen. Belangrijkste oorzaak zijn de tarieven voor verpleeghuiszorg, wijkverpleging en thuiszorg, zegt werkgeversorganisatie Actiz. ,,Die zijn structureel te laag om te kunnen investeren in personeel, technologie en gebouwen. Zorgorganisaties leveren zorg onder kostprijs. Op lange termijn kunnen cliënten hier de effecten van ondervinden. Extra financiering blijft nodig.”
Werknemers
Wanneer thuis- of verpleeghuiszorginstellingen failliet gaan, zal de cliënt daar niet direct iets van merken, verwacht De Groot. ,,De zorg wordt over het algemeen overgenomen. Maar de werknemers zullen het voelen. Zij verliezen hun baan, of krijgen na de doorstart een slechter contract aangeboden.”
Uit het rapport blijkt dat de ouderenzorg in zwaar weer verkeert, maar ook de opleidingsziekenhuizen doen het slechter. In drie jaar tijd daalde de winst van bijna 3 procent naar 1. ,,Opleidingsziekenhuizen zijn de kraamkamer voor innovatie in de zorg en de lage winstcijfers voor deze groep zijn dan ook extra schadelijk”, zegt EY-zorgspecialist Leensen.
