Annette* uit Enkhuizen komt in een achtbaan van emoties terecht als ze slachtoffer wordt van een ingewikkelde Marktplaatsfraude. Een aantal keer lijkt zij succes te hebben bij de verkoop van haar skeelers, maar steeds gaat de deal niet door. De potentiële kopers vragen steeds via WhatsApp, dus buiten de gebaande Marktplaatscommunicatie, om een verificatie dat ze echt bestaat. Uiteindelijk gaat ze overstag, met alle gevolgen van dien. “Drie verschillende mensen zijn via internet bezig geweest om mij slachtoffer te maken van fraude via Marktplaats,” weet ze nu.
Het linkje waarop ze één cent moet betalen om de jonge koper Peter ervan te overtuigen dat ze echt is wie ze is, komt Annette duur te staan. “Deze Peter was eerder opgelicht en wilde zekerheid. Ik was druk met van alles en was er met mijn hoofd niet bij. Het verbaast mij dat ik uiteindelijk op de link heb gedrukt die hij mij via WhatsApp stuurde. Normaal zou ik dit nooit doen. Je wordt in een hypnosestand geduwd; je wil van het gezeik af zijn, raakt in de stress en het gevolg is dat ze alle kanten met je op kunnen,” vertelt Annette.
Marktplaats
De koper wil wel €27,50 betalen voor de skeelers die ze op Marktplaats te koop heeft gezet, maar hij maakt per abuis €227,50 over. “Toen ik op mijn betaalrekening keek, zag ik inderdaad dat hij te veel geld naar mij had overgeboekt. Uiteraard wilde ik het te veel betaalde bedrag terugstorten. De koper stuurde mij een Tikkie om het terug te storten, maar de betaallink werkte niet. Ik had nog niet door dat ik werd beduveld,” aldus de inwoonster van Enkhuizen.
De betaling van de 200 euro lukt uiteindelijk drie keer niet. Annette wordt aan het lijntje gehouden door Peter, die uiteindelijk smeekt om zijn geld terug te krijgen en uiteindelijk zijn vader Paul erbij haalt. “Uiteindelijk begon ook zijn vader mij Tikkies te sturen, voor bedragen van 600 euro. Door gegoochel met getallen en het feit dat ik op mijn betaalrekening telkens de bedragen zag staan die correspondeerden met wat mij werd verteld, werd mij in totaal 4.800 euro afhandig gemaakt.”
Uiteindelijk komt Annette erachter dat ze slachtoffer is geworden van Marktplaatsfraude. “De bank blokkeerde meteen mijn rekening toen ik het verhaal vertelde. Het duurde een eeuwigheid voordat ik de bank aan de lijn kreeg,” zegt ze. Er blijken twee telefoons aan haar account te zijn gekoppeld, die niet van haar zijn. Op advies van de bank verwijdert ze deze. Door de recente privacywet is niet te achterhalen welk persoon bij het bankrekeningnummer hoort dat de grote bedragen van haar rekening heeft geïncasseerd. “Maar wie is hier nou het slachtoffer? Ik vind dat de bank ook een zorgplicht heeft naar zijn klanten,” aldus de gedupeerde Noord-Hollandse. Ze heeft een jurist op de zaak gezet om het hele proces door te lichten. Uiteindelijk is ze een civiele procedure gestart tegen de bank waar haar geld naartoe is gesluisd.
Naast de politie en de fraudedesk weten alleen haar vriend en haar broer wat haar is overkomen. “Mijn ouders zijn toch al zo ongerust, dus ik heb ze bewust niet meegenomen in dit verhaal,” geeft ze als reden waarom ze liever haar verhaal anoniem doet. “Ik probeer ze via een omweg natuurlijk wel mee te nemen in het dure lesgeld dat ik heb betaald. In het begin voelde ik mij echt een ezel, maar daar zijn de ruwe randjes nu wel vanaf. Ik heb mezelf ertoe gedwongen om er niet in te blijven hangen. Het leven is uiteindelijk toch een feest waarvoor je zelf de slingers op moet hangen.”
Weeractief op Marktplaats
Ook is ze weer actief op Marktplaats, maar ze laat zich niet meer verleiden om buiten het platform om te handelen. “Ik controleer alles drie keer,” zegt ze met een knipoog. De skeelers zijn uiteindelijk toch nog verkocht.
Wilfred van Mulligen, specialist Digitalisering & Cybercrime bij politie-eenheid Noord-Holland: “We adviseren mensen altijd goed op te letten als ze online zakendoen, dus ook op Marktplaats. Gebruik bij verkoop en aankoop van goederen altijd de chat van het verkoopplatform en handel de zaak niet af op bijvoorbeeld WhatsApp. En heel belangrijk: klik niet op een betaallink van iemand die je niet kent. Oplichters laten het lijken alsof je naar de website van de bank, Tikkie of iDEAL gaat, maar in werkelijkheid ga je naar een site waarop de crimineel kan meekijken met de inloggegevens.”
Burgemeester Eduard van Zuijlen van de gemeente Enkhuizen is blij dat Annette haar verhaal over Marktplaats met anderen wil delen: “Steeds meer mensen krijgen te maken met misleiding en oplichting via email, whatsapp, sms en telefoon. Cybercriminelen worden hierin steeds slimmer. Dit verhaal van Annette is daar helaas een goed voorbeeld van. Daarom is het belangrijk dat deze verhalen gedeeld worden, zodat meer mensen zich bewust worden van de risico’s en eventuele (grote) gevolgen. Daarmee verkleinen we de kans dat ook anderen slachtoffer van cybercriminaliteit worden.”
Doe ook je verhaal
Wil je na het lezen van dit artikel ook jouw ervaring (anoniem) delen om anderen te behoeden voor de gevolgen van internetcriminaliteit? Bezoek dan www.hetslachtofferspreekt.nl voor meer informatie. Je kunt je ervaring mailen naar info@nh-sv.nl. Wij gaan vertrouwelijk om met je gedeelde informatie. Onze communicatieadviseur neemt eerst contact met je op en bekijkt samen met jou hoe we met jouw verhaal anderen kunnen behoeden voor cybercriminaliteit.
*De naam van het slachtoffer is uit privacyoverwegingen gefingeerd. De echte naam van het slachtoffer is bekend bij NHSV.