Beuningen – Aan de Paandersdijk 9 in Beuningen bevindt zich de cultuurhistorisch waardevolle boerderij Austie. Het erf – in eigendom van de provincie Overijssel – bestaat uit diverse voormalige agrarische bedrijfsgebouwen aan weerszijden van de Paandersdijk. Om te voorkomen dat het erf in verval raakt is, naast de monumentenstatus, een passende vervolgfunctie gewenst.
Boerderij Austie
Wethouder Harry Nijhuis: “Het is belangrijk dat deze historische en belangrijke plek in Beuningen nu een beschermde status krijgt als gemeentelijk monument. Zo kunnen we ons cultureel erfgoed beter beschermen en behouden. De boerderij ligt prachtig in het landschap, op de flanken van de Austieberg bij Beuningen. We moeten er dus heel zuinig op zijn! Als gemeente willen we partijen bij elkaar brengen om ervoor te zorgen dat er een nieuwe en passende functie komt voor Erve Austie. Het zou mooi zijn dat die ook Beuningen wat oplevert en bijdraagt aan de leefbaarheid en vitaliteit van het dorp. Inmiddels zijn er al ideeën voor een nieuwe invulling. We gaan samen kijken of hieruit een mooi en haalbaar plan kan komen”.
In samenspraak met de provincie Overijssel heeft gemeente Losser Het Oversticht gevraagd een cultuurhistorisch onderzoek, een erfinrichtingsadvies en een transformatieadvies voor het bestaande erf uit te werken. Op basis van het verrichtte onderzoek en een advies van de monumentencommissie heeft het college besloten om de boerderij aan te wijzen en te registreren als gemeentelijk monument. Het gaat specifiek over de tweekapsboerderij, de vakwerkschuur/wagenloods, de grote schuur zonder zijwanden, de voormalige melkstal en een kippenhok.
Historische plek voor vergaderingen binnen de marke
Boerderij Austie is van oudsher de zogenaamde Scholtenboerderij in de marke Beuningen. Een Scholtenboerderij is een plaats waar vergaderingen binnen de marke werden gehouden. In oude markeregisters wordt het erf aan de Paandersdijk al genoemd. Het erf speelde vanaf de middeleeuwen een centrale rol in het gebied, als plek waar vergaderd werd over allerlei onderwerpen. Dit vond volgens de markeboeken plaats tot 1842. Vanaf dat moment werd Austie meer een regulier agrarisch bedrijf. Het erf is uiteindelijk door de provincie Overijssel aangekocht in het kader van de ontwikkelopgave Natura 2000. Sindsdien heeft het erf geen vervolgfunctie en raken de gebouwen in verval. De provincie Overijssel is voornemens op termijn het erf te verkopen.
In samenspraak met de provincie Overijssel is Het Oversticht ingeschakeld om een cultuurhistorisch onderzoek, een erfinrichtingsadvies en een transformatieadvies voor de bestaande bebouwing uit te werken. Dit is samengevoegd in het rapport ‘Cultuurhistorische waardering en advies erfinrichting Paandersdijk 9 Beuningen’.
Advies van Het Oversticht voor transformatie
Wethouder Nijhuis: “Het Oversticht geeft in haar rapport aan dat verschillende nieuwe functies voor het erf denkbaar zijn en combinaties daarvan. Daar zijn ook bij diverse partijen al ideeën over. Die gaan we samenbrengen om te kijken of we tot een toekomstbestendige invulling kunnen komen.”
De provincie Overijssel kan, als verkoper, de in het rapport genoemde uitgangspunten meegeven aan toekomstige kopers. Zo wordt gewaarborgd dat de cultuurhistorische waarden van het erf op de juiste wijze worden meegenomen in mogelijke herontwikkelingsplannen.