Doesburg verkeert in zwaar weer. Op de lange termijn kunnen we niet meer doen wat we moeten doen. Er komen vanuit het Rijk te veel en te ingewikkelde taken op onze kleine gemeente af. Hier zijn niet genoeg mensen voor en er is niet genoeg geld voor. Zo gaat de dienstverlening, zorgvuldigheid en kwaliteit achteruit. Niet goed voor de inwoner, maar ook niet voor de ambtenaren en het bestuur, want iedereen wil het beste voor Doesburg.
Daarnaast is het spaarpotje, de algemene reserve, bijna leeg. In de komende jaren moet de gemeente meer geld uitgeven dan er binnenkomt en geschikt personeel is voor een kleine gemeente steeds moeilijker te vinden. De grens is bereikt en er moet wat gebeuren.
Welke stappen worden genomen?
Dát wordt op dit moment op twee manieren onderzocht:
A. Traject Gemeenteraad: Bestuurskrachtonderzoek
De gemeenteraad laat een bestuurskrachtonderzoek doen naar de sterke en zwakke punten van Doesburg. De gemeenteraad laat daarbij de volgende scenario’s in kaart brengen:
- Bestuurlijke schaalvergroting
- Ambtelijke samenwerking op weg naar bestuurlijke schaalvergroting
- Doesburg vindt geen opschalingspartner
Bureau Necker is onlangs met dit onderzoek gestart.
De gemeenteraad doet het bestuurskrachtonderzoek naar aanleiding van het advies van bureau Twynstra Gudde. Zij deden onderzoek naar de toekomst van Doesburg, waarbij zelfstandig blijven de voorkeur had. Het gastheermodel (sommige taken onderbrengen bij een andere gemeente) bleek niet de goede oplossing. Het advies van bureau Twynstra Gudde was dan ook reden om verder te kijken naar een duurzame oplossing.
B. Traject college: Op zoek naar samenwerkingspartner(s)
Het zoeken naar die duurzame oplossing is het traject waar het college zich mee bezighoudt. Zij gaat de opties voor samenwerkingspartner(s) voor de lange termijn verkennen. Eerst wordt gekeken naar en gesproken met de directe buurgemeenten. Ook staan er gesprekken gepland met andere nabijgelegen gemeenten en regionale samenwerkingsverbanden.
Door samen te gaan met één of meer andere gemeenten, is niet direct alles opgelost. Een grotere gemeente is echter wel beter in staat om alle taken, die op een gemeente afkomen, aan te kunnen. Dat is nu niet het geval. De ambtelijke organisatie kan steeds vaker niet meer alle wettelijke taken bolwerken. Zo is er op het gebied van participatie, energietransitie, projectleiding en beheer van de buitenruimte al veel wat geen doorgang kan vinden.
Dit omdat er simpelweg geen capaciteit voor is. Daarnaast heeft een grotere gemeente vaak ook gewoon meer financiële ruimte.
A+ B = C: Het komt samen in de herfst van 2024
De verwachting is dat beide verkenningen medio oktober 2024 gereed zijn en samenkomen. Met de input vanuit het bestuurskrachtonderzoek kan dan het gesprek met mogelijke partner(s) verder worden aangegaan.
Waarom nu?
Het bestuur van de gemeente heeft besloten spoed achter de verkenning te zetten naar aanleiding van de voorbereidingen van de begroting voor 2025. Een raadsbijeenkomst in februari 2024 met de gedeputeerde vanuit de Provincie heeft deze noodzaak extra onderstreept. De begroting is voor 2025 niet meer sluitend te krijgen, zonder ingrijpende maatregelen voor de inwoners van Doesburg. Dat wordt de komende jaren, vanwege extra kosten en minder inkomsten, alleen maar erger. Doesburg moet handelen nu Doesburg nog Doesburg is, is het devies.
Schaalvergroting is nodig
Schaalvergroting is nodig, zodat er minder ingrijpende maatregelen genomen hoeven worden. Alle gemeenten, groot of klein, hebben dezelfde wettelijke processen. Deze zijn door een kleine gemeente zoals Doesburg met beperkte personele capaciteit niet meer uit te voeren.
Wat gebeurt er in de tussentijd?
Wat in gang is gezet en waar budget voor is vrijgemaakt, gaat gewoon door. Nieuw beleid en nieuwe projecten worden minimaal opgestart tot dat er meer duidelijkheid is over de toekomst van Doesburg. Mede daarom is snelheid voor dit proces geboden.
Worden Doesburgers betrokken?
Vanaf eind augustus kunnen Doesburgers via een enquête laten weten wat zij belangrijk vinden in Doesburg, waar ze trots op zijn en wat volgens hen beter kan. Ook kunnen zij meepraten via www.onsdoesburg.nl.
