In 2024 is het 80 jaar geleden dat de laatste transporten uit kamp Westerbork vertrokken. Op 13 september 1944 verlaat het laatste massale transport het kamp. Op deze dag werd de groep ‘onbekende kinderen’ weggevoerd. Een van hen was Marita Simons-Deen, die tijdens de Dodenherdenking bij het Nationaal Monument Westerbork op 4 mei de overdenking zal uitspreken. Ook in de rest van het programma zal aandacht worden besteed aan de laatste transporten.
Het herdenkingsprogramma begint om 19:00 uur met een Stille Tocht over de ‘Boulevard des Misères’ en is vrij toegankelijk voor publiek.
Een peuter in Westerbork
De Joodse Marita Simons-Deen (1942) kwam als peuter alleen in kamp Westerbork terecht. Haar ouders hadden Marita bij een kinderloos echtpaar in de onderduik gegeven om haar te beschermen. Ze werd verraden en werd in juli 1944 naar kamp Westerbork gebracht. Ze overleefde, samen met een groep ‘onbekende kinderen’ deportatie naar Bergen-Belsen en Theresienstadt. Haar ouders werden in augustus 1944 naar Auschwitz gedeporteerd. Na de oorlog werd Marita herenigd met haar moeder. Haar vader bezweek in het getto van Warschau.
De laatste transporten
Directeur Bertien Minco neemt u samen met jongeren van Roestvrij Theater/Theater Na De Dam mee door het jaar 1944. Aan de hand van citaten krijgen de gedeporteerden van deze laatste transporten weer een gezicht én een stem. Zo is er aandacht voor het zogenaamde ziekentransport op 8 februari 1944, waarbij de ziekenbarakken in kamp Westerbork grotendeels werden ontruimd. Ook het transport van 19 mei 1944, waarmee onder andere 245 Sinti en Roma naar Auschwitz werden gedeporteerd, zal centraal staan. De muzikale begeleiding wordt verzorgd door het Prins Claus Conservatorium.
Ter herinnering, herdenking en nagedachtenis
Chazzan Sarah Whitlau zingt de lofzang Kaddisj en het gebed Jizkor, ter herinnering, herdenking en nagedachtenis aan de slachtoffers. Freddie Huizeling luidt de uit het kamp afkomstige Westerborkklok. De Nederlandse vlag van Salomon Mol hangt halfstok. Salomon komt op 3 oktober 1942 in kamp Westerbork terecht, maar vlucht op 8 oktober uit het kamp. Deze vlag werd na de bevrijding 75 jaar lang door Salomon en zijn nazaten uitgehangen. Na de twee minuten stilte is er gelegenheid om bloemen te leggen bij het Nationaal Monument Westerbork.
Activiteiten in het museum
Overdag vinden er lezingen plaats in het museum van het Herinneringscentrum. Hadassa Hirschfeld (1951) vertelt over de impact van het oorlogstrauma van haar Joodse ouders, die beiden de Holocaust overleefden. Rietje Kooistra (1940) vertelt over de Joodse onderduikers die haar ouders tijdens de oorlog in huis namen en wat dit voor haar en het gezin betekende.
