De afspraken over het inlossen van de ereschuld aan Groningen en Noord-Drenthe worden in de wet vastgelegd. Het gaat om generatielange investeringen, de verplichting van de Rijksoverheid om jaarlijks de resultaten te publiceren en de afspraak dat het kabinet hier verantwoording over aflegt aan het parlement. De ministerraad heeft ermee ingestemd om maandag te starten met de internetconsultatie van ‘de Groningenwet’.
De Groningse gaswinning is gestopt, maar de gevolgen zijn groot. Om bewoners en bedrijven perspectief voor de toekomst te geven, is een generatielang sociaal en economisch herstel en verduurzaming nodig. Daar heeft het kabinet eerder voor de komende 30 jaar 250 miljoen euro per jaar voor beschikbaar gesteld. In de wet wordt behalve deze financiële verbintenis vastgelegd dat IMG schades tot 60.000 euro herstelt zonder te kijken waar de schade vandaan komt. Tot slot wordt in de wet vastgelegd dat zolang als nodig is, er voldoende geld zal zijn om de schade ruimhartig te vergoeden en huizen veilig te maken.
Staat van Groningen
De tussentijdse resultaten van de generatielange aanpak zullen jaarlijks gepubliceerd worden in de Staat van Groningen. Ook regelt de wet een structurele samenwerking tussen de Rijksoverheid, decentrale overheden en bewonersorganisaties. Zo legt de wet vast dat er jaarlijks wordt gesproken over de Staat van Groningen, de geboekte voortgang en mogelijke verbeteringen van de aanpak. Op die manier wordt samen met inwoners van Groningen en Noord-Drenthe gewerkt aan herstel en perspectief. Want het Rijk en regio hebben elkaar nodig om de problemen op te lossen.
Daadwerkelijk herstel schade
Het wetsvoorstel regelt dat het IMG bij schades tot 60.000 euro niet meer hoeft te kijken waar de schade vandaan komt. Dat voorkomt vuistdikke schaderapporten en langlopende procedures. Bewoners kunnen vanaf deze zomer al, vooruitlopend op het inwerkingtreden van de wet, de schade laten herstellen door een aannemer die wordt ingehuurd door IMG, of zelf een aannemer inschakelen die de factuur naar IMG stuurt. Met dit daadwerkelijke herstel worden verschillen teruggedrongen, want iedereen krijgt op deze manier hetzelfde: een herstelde woning.
Ereschuld inlossen
Nederland heeft in de afgelopen decennia fors geprofiteerd van de verkoop van gas uit het Groningenveld, maar inwoners van Groningen en Noord-Drenthe kregen te maken met aardbevingen, schade en onveiligheid. De Rijksoverheid en de oliemaatschappijen hebben daar structureel te weinig oog voor gehad. Mensen in het gaswinningsgebied hebben bovendien jarenlang moeten strijden om hun gelijk te krijgen.
Daarmee zijn meerdere generaties in het gaswinningsgebied tekortgedaan en zijn ze hun vertrouwen in de overheid (deels) verloren. De parlementaire enquêtecommissie stelde dat Nederland een ereschuld heeft opgebouwd aan de mensen in Groningen en Noord-Drenthe en dat het kabinet deze ereschuld moet inlossen. Met deze wet verplicht de overheid zich de ereschuld aan Groningen en Noord-Drenthe in te lossen.
Indexatie
In de wet wordt geregeld dat de 250 miljoen euro per jaar onderdeel is van de indexatiesystematiek. Zo wordt ervoor gezorgd dat het toegezegde geld ook in de toekomst aansluit bij wat nodig is om de ereschuld in te lossen.
Doelen sociale programma
Tot slot zijn in de ministerraad de doelen van de sociale agenda vastgesteld. Van de 250 miljoen euro per jaar is 100 miljoen euro bedoeld om tien sociale doelen te helpen behalen. Zo zal de focus liggen op de jeugd en armoede, en wordt er zoveel mogelijk voortgebouwd op wat er lokaal al is. De doelen zijn geformuleerd na gesprekken met onder andere maatschappelijke instellingen, scholen, huisartsen, zorgverleners, maatschappelijke initiatieven, experts en inwoners.
