Van 5 september tot en met 28 november 2025 is in de centrale hal van de Haagse Hogeschool de historische foto Groepsportret van tien studenten, Leiden uit 1887 te zien. De foto maakt deel uit van de collectie van het Nederlands Fotomuseum en is onderdeel van de Eregalerij on Tour.
Deze reizende tentoonstelling brengt deze zomer tien iconische beelden uit de Eregalerij van de Nederlandse fotografie naar tien locaties buiten het museum: van buurthuizen tot festivals, van bibliotheken tot musea. Op elke locatie staat één foto centraal.
Israël David Kiek (1811-1899), aanvankelijk meubelmaker en sigarenhandelaar, was een van de eerste beroepsfotografen van Nederland. Tussen 1858 en 1892 runde hij met zijn oudste zoon een portretstudio in Leiden. Hij stond bekend om zijn visitekaartportretten: in de studio gemaakte portretten, in dit geval van voornamelijk Leidenaren, opgeplakt op een standaardformaat kaartje en naar believen in oplage gemaakt. Kiek werd met name beroemd door zijn studentenfoto’s, zoals deze opname van dronken studenten.
‘Kiekje’ met beschonken studenten
Het beeld met als naam ‘groepsportret van studenten’ lijkt een nonchalant kiekje. Het is een ongeordende groep jonge mannen op de foto. Volgens de verhalen werd Kiek vaak ‘s ochtends vroeg uit bed gebeld door beschonken leden van studentendisputen. De meestal beschonken jongemannen bepaalden dan zelf hoe en waar ze op de foto wilden en hoe ze daarbij keken. Het schijnt dat Kiek zo’n foto met tegenzin maakte, maar het was nu eenmaal een bron van inkomsten.
Het woord ‘kiekje’ voor een snel gemaakte foto zou naar Kiek verwijzen, maar helemaal zeker is dat niet, omdat de term al veel eerder in de geschiedenis voorkomt als aanduiding van een schilderij of een prent. Daar staat tegenover dat Kieks studentenfoto’s aan de wieg staan van het zorgeloze amateurkiekje, gekenmerkt door spontaniteit en toeval, en dat tegen het eind van de negentiende eeuw enorm populair zou worden.
Op zoek naar persoonlijke verhalen
Bezoekers worden uitgenodigd om stil te staan bij het beeld en hun eigen verhaal en/of herinnering met het museum te delen. Dat kan door middel van een brief of video te sturen naar communicatie@nederlandsfotomuseum.nl of door ter plekke de QR-code op het tekstbordje te scannen. De mooiste inzendingen worden geplaatst op de website van het museum. Zo ontstaan er nieuwe lagen van betekenis tussen beeld en publiek.