In de archieven van het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis in Den Haag zijn zeven voorheen onbekende brieven van Paulina Bisdom van Vliet ontdekt. In het magazine ‘Gen.Magazine’, uitgegeven door het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis, doet ontdekker Marco Bakker verslag van zijn vondst. De ontdekking is bijzonder omdat er maar weinig documenten zijn waarin Paulina Bisdom van Vliet zelf aan het woord komt.
Zij is de erflaatster van het meer dan 100 jaar oude huismuseum in Haastrecht dat haar naam draagt. Bakker: “Het museum heeft in 2018 de brieven die Paulina schreef aan Trijntje Verboom geschonken gekregen en in 2023 werd een bijzonder rouwdagboek van Paulina onthuld, maar verder hebben we vrijwel geen documenten waarin Paulina’s eigen woordkeuze is terug te lezen. Dat maakt dit een unieke en belangrijke vondst.”
Brieven Paulina Bisdom van Vliet toch niet verloren gegaan
Bakker is beheerder van museum Paulina Bisdom van Vliet. Uit het familiearchief van het museum kende hij de brieven die Paulina ontving van ene Bonifacius von Brucken Fock, met wie Paulina enkele jaren had gecorrespondeerd. Bakker: “Alleen de brieven die Paulina van hem ontving waren in dit archief achtergebleven. De brieven die Paulina aan Von Brucken Fock stuurde, waren in zijn bezit gebleven en waarschijnlijk verloren gegaan, zo nam ik aan.”
Toch besloot Bakker te speuren naar een archief dat Von Brucken Fock als welgesteld man en fanatiek stamboomonderzoeker misschien achtergelaten zou kunnen hebben. In de archieven van het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis wordt inderdaad het familiearchief Von Brucken Fock bewaard en daarin vond Bakker na lang zoeken zeven brieven die Paulina aan Von Brucken Fock had gestuurd.
Familiearchief Von Brucken Fock
Bakker: “Toen ik in het familiearchief Von Brucken Fock ineens op een aantal velletjes papier het handschrift van Paulina herkende, was ik erg opgetogen.” De brieven zijn luchtig van toon en gaan vooral over de geschiedenis van haar voorouders, maar Paulina beschrijft terloops ook persoonlijke details, bijvoorbeeld over vakanties en over bezoek aan vrienden en familie. “Het is verder heel bijzonder dat Paulina een aantal wetenswaardigheden deelt over de erfstukken die zij in bezit heeft”, zo vertelt Bakker.
“Die erfstukken zijn nu museumstukken en dit soort achtergrondinformatie van Paulina zelf komen we nergens anders tegen.” In ‘Gen.Magazine’ legt Bakker de brieven van Paulina Bisdom van Vliet naast die van Bonifacius von Brucken Fock. “Zo is na meer dan 120 jaar het gesprek ineens goed te volgen”, aldus Bakker.
CBG|Centrum voor familiegeschiedenis
Worden de nieuw ontdekte brieven opgenomen in de collectie van het museum? Bakker: “De brieven behoren tot het familiearchief Von Brucken Fock en dat archief is in beheer bij het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis. Dat blijft zo. We kunnen er als museum geen aanspraak op maken en dat hoeft ook niet.” Bakker maakte een transcriptie van de brieven. Die tekst kan nu gebruikt worden om verder onderzoek te doen.
Museum Paulina Bisdom van Vliet toont het 19e-eeuwse interieur van Paulina Bisdom van Vliet. Zij overleed in 1923 en liet haar huis en inboedel na als museum. In 2023 vierde Stichting Bisdom van Vliet – eigenaar van het museum – zijn 100-jarig jubileum. In dat jaar werd ook “het geheim van Haastrecht” onthuld. Dit betrof een pakketje dat volgens het opschrift tot 100 jaar na het overlijden van Paulina Bisdom van Vliet gesloten moest blijven. Het bleek te gaan om een rouwdagboek. Museum Paulina Bisdom van Vliet is op zaterdagen en zondagen geopend, vanaf 1 april ook woensdag t/m vrijdag.