Een presentatie van Extinction Rebellion aan de gemeenteraad op woensdag 16 december is de volgende mijlpaal in hun campagne (XR) Deventer & omstreken om, de gemeente Deventer te bewegen de noodtoestand uit te roepen voor het klimaat. De actiegroep haalt voor deze gelegenheid klimaatwetenschapper en meteoroloog Ernst-Jan Kuiper naar Deventer die de gemeenteraad om 19:00 uur gaat bijpraten over de actuele toestand van het klimaat. De presentatie is live te volgen via de website van de gemeente.
Extinction Rebellion
Kuiper geeft veel lezingen over dit onderwerp. Hij zal de aanwezige raadsfracties laten zien dat de klimaatdoelstellingen van de Nederlandse overheid onvoldoende zijn, om de komende decennia droge voeten te houden achter de IJsseldijk. “Zoals het nu gaat, koersen we deze eeuw richting een mondiale temperatuurstijging van ruim 3 graden”, aldus Kuiper. “Willen we nog met enige zekerheid kunnen hopen op een leefbare planeet, dan is 1,5 graden het absolute maximum. En daar zitten we over een aantal jaar al aan, als we het huidige uitstootniveau van broeikasgassen niet radicaal gaan ombuigen.”
Noodtoestand
Over de rol die Deventer daarin zou kunnen spelen, vertellen aansluitend twee Deventerse leden van XR, Inge van der Weijden en Harlette Deree. “De gemeente moet beginnen het volledige verhaal te vertellen aan de Deventer bevolking over wat ons te wachten staat als we voortgaan op de ingeslagen weg”, zegt Van der Weijden, werkzaam als communicatiemedewerker bij een groot Deventer bedrijf. Van der Weijden: “Het uitroepen van de klimaat-noodtoestand biedt daarvoor een perfecte kapstok”. De gemeente zou zich bovendien aansluiten bij een gelijkluidende oproep die VN-president-generaal Guterres afgelopen zaterdag deed aan alle VN-lidstaten. Ook hebben wereldwijd al ruim 1800 gemeenten de noodtoestand uitgeroepen, waaronder Amsterdam, Utrecht en Haarlem. Deventer zou de eerste gemeente buiten de Randstad zijn.
Impopulaire maatregelen
De acties die XR lokaal, landelijk en internationaal voert, zijn er op gericht overheden aan te zetten tot een veel grotere inzet op uitstoot- en energiebesparend beleid. Dat impliceert potentieel impopulaire maatregelen. “De afgelopen dertig à veertig jaar hebben we gezien dat de politiek niet in staat is gebleken heldere waarschuwingen vanuit de wetenschap om te zetten in concreet beleid”, zegt Kuiper. “Politici zitten klem tussen de wens om elke vier jaar weer herkozen te worden, en angst om de publieke opinie tegen te krijgen. Ook datgene wat als politiek en economisch haalbaar wordt gezien, blijft ver onder de maat van wat er werkelijk aan beleid nodig is om een leefbare toekomst te garanderen.”
Burgerberaad
Dat is waarom Extinction Rebellion (XR) de overheid aanreikt om Burgerberaden te organiseren. Dat zijn tijdelijke adviesraden die bestaan uit een afspiegeling van de bevolking. De leden ervan worden bij loting aangewezen, zoals we dat ook kennen van de juryrechtspraak in onder meer de Verenigde Staten. De adviezen die zo’n Burgerberaad aan de overheid geeft, hebben daardoor een ingebakken garantie op draagvlak onder de bevolking. Politici kunnen dan zonder electoraal risico dergelijke adviezen overnemen.
Frankrijk heeft onlangs een zeer succesvol Burgerberaad over het klimaatvraagstuk gehad. In Schotland is men er kortgeleden mee gestart. En ook op lokaal niveau is er positieve ervaring met dit middel.
Opstand tegen uitsterving
De naam Extinction Rebellion laat zich letterlijk vertalen als: Opstand tegen uitsterving. Deelnemers aan XR zijn te vinden in alle lagen van de bevolking. Zij eisen van de overheid adequate maatregelen tegen de klimaat- en ecologische crisis, conform wat de wetenschap al decennia lang aangeeft. Ruim 1 miljoen plant- en diersoorten staan op het punt van uitsterven door toedoen van de mens. Ook onze eigen voedselvoorziening komt daarmee in direct gevaar. De klimaatcrisis draagt daar in belangrijke mate aan bij.
XR Deventer & omstreken is een van de 35 lokale afdelingen van XR Nederland. De beweging werd in oktober door dagblad Trouw op nummer 4 geplaatst in de jaarlijks verschijnende Duurzame 100 ranglijst.
Drie eisen
Extinction Rebellion stelt in al bijna 80 landen drie eisen aan hun volksvertegenwoordiging:
- WEES EERLIJK over de klimaatcrisis en de ecologische ramp die ons voortbestaan bedreigen. Maak mensen bewust van de noodzaak voor grootschalige verandering.
- DOE WAT NODIG IS om biodiversiteitsverlies te stoppen en verminder de uitstoot van broeikasgassen naar netto nul in 2025. Doe dit op een rechtvaardige manier.
- LAAT BURGERS BESLISSEN over een rechtvaardige transitie door het oprichten van een Burgerberaad dat een leidende rol speelt in de besluitvorming.
Begin oktober overhandigden ruim dertig inwoners een Alarmbrief met deze drie eisen aan het College van Burgemeester en Wethouders. De presentatie aan de gemeenteraad op 16 december is daar een vervolg op.
Wie meer wil weten over Extinction Rebellion mailt naar: XRDeventer@protonmail.com of kijkt op: www.facebook.com/XRDeventer of www.extinctionrebellion.nl .
