Afgelopen voorjaar hielpen meer dan honderd vrijwilligers Earthwatch Europe en Naturalis de waterkwaliteit in de Alblasserwaard te onderzoeken. Wat blijkt? Ruim de meerderheid van alle watermonsters was van goede kwaliteit. Daarmee scoort het zoetwater in de Alblasserwaard best goed.
In het weekend van 12 tot en met 15 mei 2023 hielpen 129 vrijwilligers de waterkwaliteit in kaart te brengen van de Alblasserwaard. Met een watertestkit hielp iedereen het nitraat- en fosfaatgehalte in het water te meten.
Waterblitz
In totaal hebben de vrijwilligers samen 97 watermetingen gedaan in sloten en rivieren. Die metingen zijn grondig onderzocht door onderzoekers van Earthwatch Europe en Naturalis Biodiversity Center, en het zoetwater in Alblasserwaard blijkt van best goede kwaliteit.
Ruim 64% van alle watermonsters was van goede waterkwaliteit tijdens de zogenaamde Waterblitz, een evenement waarbij in korte tijd veel data over de waterkwaliteit wordt verzameld. Daarmee scoort de Alblasserwaard best goed. Tijdens een eerder Watermonster project van Natuur & Milieu bleek namelijk dat door heel Nederland de waterkwaliteit van slechts 20% van alle watermonsters ‘goed’ was.
Extreme algenbloei
Toch moet er ook in de Alblasserwaard nog veel meer gedaan worden om in alle wateren de waterkwaliteit op een goed niveau te krijgen. Zo bleek met name de hoeveelheid fosfaat in verhoogde concentraties aanwezig. Zowel in agrarisch, natuurlijk als stedelijk gebied. Iets wat kan leiden tot extreme algenbloei, waardoor minder zuurstof beschikbaar is in het water en vissen en andere waterdieren doodgaan.
Ook bleek in totaal 36% van de genomen monsters van ‘matige’ (20%), ‘ontoereikende’ (12%) of ‘slechte’ (4%) ecologische kwaliteit. Van alle metingen was de waterkwaliteit in agrarisch gebied overigens niet (veel) slechter dan in de natuurgebieden.
Verandering in Waterkwaliteit monitoren
De verzamelde data worden de komende jaren gebruikt om de verandering in waterkwaliteit te monitoren. Saskia Klumpers, onderzoeker bij Naturalis legt uit hoe dat werkt: “Op basis van de metingen kunnen we zien of de waterkwaliteit in de komende jaren, mede door de maatregelen die worden genomen in het gebied, verbetert.” Onderzoekers en studenten van Naturalis gaan de komende tijd met de data aan de slag om te kijken of de waterkwaliteit gerelateerd is aan het waterleven en de planten langs de slootoevers.
De (onderzoeks)werkzaamheden in de Alblasserwaard doet Naturalis niet alleen. Het team werkt onder andere intensief samen met partijen uit de samenwerking ‘Groene Cirkel Kaas en Bodemdaling’, waar water- en milieukwaliteit belangrijke doelen zijn. Samen met het waterschap, de boeren, de Graafstroom, de provincie, de Rabobank, kennispartijen en anderen wordt er gewerkt aan een leefbare, mooie, biodiverse Alblasserwaard.
Earthwatch Europe
Het Earthwatch team in Nederland maakt deel uit van Earthwatch Europe, een erkend onafhankelijk onderzoeksinstituut (UKRI Independent Research Organisation Status). Earthwatch zet wetenschappelijk onderzoek in om grip te krijgen op de oorzaken van natuur- en milieuproblemen en daarvoor duurzame oplossingen te ontwikkelen.
