Het Rijk, de provincie en de regio investeren tot 2030 in totaal 2,51 miljard euro in publieke voorzieningen in Brainport Eindhoven en omgeving én in een landelijk talentplan. Hiermee zetten we een stap om de verwachte groei van regio Brainport Eindhoven in goede banen te leiden, het vestigingsklimaat in Brabant op peil te houden en de leefbaarheid te versterken. Een convenant tussen verschillende ministeries, provincie Noord-Brabant en de Brainportregio legt hier de basis voor en is vandaag in de ministerraad besloten.
“Onze regio blijft een stevige ontwikkeling doormaken”, aldus Jeroen Dijsselbloem, burgemeester van Eindhoven en voorzitter van Brainportregio Eindhoven. “De innovatieve maakindustrie, en met name de semicon sector groeien stevig en zijn in toenemende mate onderdeel van de geopolitieke ontwikkelingen. En dus bepalend voor de toekomstige economie van Nederland. Wat hier gebeurt, bij bijna 6000 techbedrijven en kennis- en onderwijsinstellingen, is uniek én van groot nationaal belang.
We zien dat doorontwikkelen alleen kan als we blijven investeren in de leefbaarheid en toegankelijkheid van deze regio. Het gaat om een groei in balans, met oog voor welvaart én welzijn van mensen. Daarom hebben we het Rijk gevraagd om ons te helpen zodat de druk op de regio niet te hoog wordt. De uitkomsten van de gesprekken met het Rijk zijn een goede stap om deze ambitie te realiseren. Dit is de eerste fase om de hele agenda die nodig is, uit te voeren.”
Doorontwikkeling Brainportregio
Om de doorontwikkeling van de sector op een verantwoorde manier mogelijk te maken, hebben het Rijk en de Brainportregio afspraken gemaakt over woningbouw, mobiliteit, talentontwikkeling en het aanpakken van de druk op het stroomnet.
Gedeputeerde Martijn van Gruijthuijsen zat namens provincie Noord-Brabant bij de gesprekken over het convenant en is blij met deze impuls voor het Brabantse vestigingsklimaat: “Brabant, en Brainport in het bijzonder, is de groeimotor van de Nederlandse economie. Hier ligt de basis voor het Nederlands verdienvermogen van de toekomst. Dat vraagt dat we keuzes maken over waar we als Nederlandse economie naartoe willen. Het Rijk, en in het bijzonder de minister van Economische Zaken en Klimaat, maakt met deze investering een betekenisvolle stap voor de toekomst, wat zijn vruchten gaat afwerpen in Brainport, Brabant en heel Nederland.”
Mobiliteit
Brainportwethouder Stijn Steenbakkers, tevens voorzitter portefeuillehoudersoverleg Economie Metropoolregio Eindhoven: “Onze regio is onmisbaar voor de economische ontwikkeling en de strategische autonomie van Nederland en Europa. Maar het gaat niet alleen om dat grote economische verhaal. Groeien als stad en regio kan alleen als je oog hebt voor de uitdagingen in de samenleving die daarbij komen kijken en ook de publieke voorzieningen meegroeien. Mensen moeten fijn kunnen blijven reizen, wonen, werken en leven. Met deze 2,51 miljard euro gaan we samen opnieuw fors investeren in onze wegen, het OV, scholen en betaalbare woningen. We mogen, na de Brainportdeal 2 jaar geleden van 1,6 miljard euro, blij zijn met deze vervolgstap en het feit dat we samen wederom een serieus publiek-privaat investeringspakket hebben kunnen maken. Kracht door samenwerking! Dat is ook nodig want er is nog veel werk te doen.”
Op het vlak van mobiliteit komt er een extra impuls voor onder andere de verdere ontwikkeling van het nieuwe hoogwaardige busstation in Eindhoven en de snelle buslijn tussen Eindhoven en De Run in Veldhoven. Er wordt een verkenning gestart naar de verbreding van de A2/N2 en de omliggende wegen. Verder wordt 200 miljoen euro extra vrijgemaakt voor regionale mobiliteitsmaatregelen in de Metropoolregio Eindhoven. Ook wordt geïnvesteerd in een hoogwaardige OV-lijn van De Run in Veldhoven naar station Best (de Brainportlijn).
Daarnaast is afgesproken dat Rijk en regio samen aan de slag gaan, in een zogeheten MIRT-onderzoek, om te kijken hoe de bereikbaarheid van de hele regio op korte termijn nog verder kan worden verbeterd. Voorbeelden hiervan zijn de zuidelijke ontsluiting van Helmond en de OV-knooppunten Eersel, Maarheeze, Deurne, Best en Geldrop. Het streven is om dit onderzoek nog dit jaar af te ronden en op basis daarvan afspraken te maken.
Woningbouw en verstedelijking
Gegeven de snelle ontwikkelingen van onze economie zal ook de woningbouw in onze regio flink moeten worden versneld. Daarvoor is nu extra geld beschikbaar. Het gaat om in totaal 245 miljoen euro, bedoeld om betaalbare woningbouw te versnellen in de 21 gemeenten. Daarbij wordt uitgegaan van gemiddeld zo’n 10.000 euro per woning die Rijk en regio samen opbrengen voor de onrendabele top waarmee de woningbouw nu te maken heeft. Omdat de groei van het aantal woningen ook leidt tot groei van voorzieningen, is afgesproken om nog dit jaar te komen tot afspraken over investeringen in maatschappelijke voorzieningen, zoals de zorg, en in de uitbreiding van scholen voor het primair en voortgezet onderwijs in de regio. In de verdichtingsopgave wordt bovendien aandacht geschonken aan meer groen en water.
Talent
De groei van de halfgeleiderindustrie vraagt tot 2030 om heel veel extra medewerkers, van mbo-, hbo- en wo-niveau. Om aan deze vraag te kunnen voldoen, komt er een nationaal versterkingsplan van microchiptalent, waaraan ook onderwijsinstellingen in Delft, Twente en Groningen deelnemen.
Voorbeelden van de talentaanpak in de Brainportregio zijn extra studenten voor mbo (Summa en Ter Aa), hbo (Fontys) en wo (TU/Eindhoven). Speciale aandacht binnen het budget is er voor participatiebanen en Leven Lang Ontwikkelen. Er komt 50 miljoen euro beschikbaar voor om- en bijscholen om ook ondervertegenwoordigde doelgroepen in te laten stromen. Daarnaast is een afspraak gemaakt om de extra druk op het basisonderwijs en voortgezet onderwijs in de regio aan te pakken middels een onderzoek dat in 2024 moet zijn afgerond. De regio denkt daarbij aan een eerste extra rijksinvestering van 150 miljoen euro voor de huisvesting van scholen in het primair en voortgezet onderwijs.
Cofinanciering
In totaal gaat het nieuwe pakket om 2,51 miljard euro. Dit wordt voor circa 2/3e door het Rijk betaald en 1/3e door de regio (provincie, regio en private partijen). “Dit is een hele mooie stap”, aldus directeur Paul van Nunen van economische ontwikkelingsmaatschappij Brainport Development. “We mogen er best even bij stilstaan en zelfs een beetje trots zijn op het belang van onze technologie en industrie voor Nederland. Maar laten we ook snel weer aan de slag gaan. Dit kunnen wij als Brainport niet alleen uitvoeren. Dat gaan we met Twente, Delft, Groningen en de ministeries aanpakken.”
