Gelderland – Op zaterdag 14 en zondag 15 september is het weer VriendenLoterij Open Monumentendag, het grootste culturele evenement van Nederland. Duizenden monumenten openen dat weekend tegelijkertijd gratis hun deuren voor publiek. Zo kun je ongestoord binnenkijken op plekken waar je anders nooit zou komen. Ook Gelderland staat bol van de activiteiten.
Deze 38ste editie van Open Monumentendag krijgt het erfgoed van ‘Routes, netwerken en verbindingen’ extra aandacht in en rondom de opengestelde monumenten in Gelderland. Wist je dat er in de provincie Gelderland ruim 700 monumenten worden opengesteld? Ook worden er ontelbaar veel activiteiten voor jong en oud georganiseerd, zoals tentoonstellingen, rondleidingen, fietsroutes, wandelingen, muziekvoorstellingen etc. Wij geven enkele tips, maar bekijk vooral alle open monumenten en activiteiten in Gelderland.
Aanraders in Gelderland
Kasteel Vosbergen (Liefde voor het landgoed)
Kasteel Vosbergen dateert oorspronkelijk uit het einde van de 15e eeuw en kreeg zijn huidige vorm in 1623. Sinds 1715 is het landgoed in het bezit van de familie Van Dedem. Afgelopen jaar waren kasteel Vosbergen en de familie te zien in het televisieprogramma ‘Liefde voor het Landgoed’ bij Omroep MAX op de NPO. Tijdens Open Monumentendag worden er rondleidingen gegeven.
Meer informatie en actuele bezoektijden
Voormalig zendstation Radio Kootwijk
In het hart van de Veluwe, midden tussen de heidevelden en zandverschuivingen, verrijst het monumentale voormalige zendstation Radio Kootwijk. Het is een van de meest opmerkelijke gebouwen van Nederland. De betonnen kolos in art-decostijl staat bekend als de Sfinx of Kathedraal van de Veluwe. In de eerste helft van de 20ste eeuw vormde het zendstation een belangrijke communicatieverbinding tussen Nederland en Nederlands-Indië. Dit jaar tijdens Open Monumentendag worden er door zendamateurs opnieuw radioverbindingen tot stand gebracht met o.a. voormalig Nederlands-Indië. Ook is het mogelijk om het hoofdgebouw te bezoeken (vooraf reserveren verplicht). Luister nu alvast de Open Monumentendag podcast aflevering over dit indrukwekkende gebouw.
Meer informatie en actuele bezoektijden
Watertoren Harderwijk
Tussen Ermelo en Harderwijk staat in in Gelderland de monumentale watertoren uit 1895. Op zaterdag 14 september zullen de deuren van de watertoren voor de eerste keer in bijna 130 jaar geopend zijn voor het publiek. Niet alleen de watertoren is te bezoeken, er wordt ook alvast een doorkijkje gegeven naar 15 maart 2025 wanneer de officiële opening zal plaatsvinden.
Meer informatie en actuele bezoektijden
Paardentram naar Paleis het Loo
Bij de aanleg van de Oosterspoorweg in 1876 liet koning Willem III een aftakking naar Paleis Het Loo aanleggen, waardoor hij voor de deur van zijn paleis in de trein kon stappen. Daarnaast was er sinds 1897 nog een vorm van openbaar vervoer in Apeldoorn: de paardentram. In 1922 werd de tramlijn opgeheven en vervangen door een busdienst. Tijdens de Open Monumentendagen rijdt de paardentram opnieuw, nu niet op rails maar gewoon over straat. De route is ingekort om zoveel mogelijk mensen de gelegenheid te geven een ritje te maken.
Meer informatie en actuele bezoektijden
Historische stations
NS is deze editie aangehaakt als kennis- en communicatiepartner van Open Monumentendag. Wist je dat er in Nederland bijna 90 (rijks)monumentale stations zijn? Ook in in Gelderland. Veel van deze stations doen deze editie mee aan Open Monumentendag met extra activiteiten. Op Station Arnhem wordt bijvoorbeeld een unieke gildewandeling georganiseerd. Tijdens deze wandeling kunnen deelnemers de hedendaagse en historische routes over water, spoor en wegen in de binnenstad ontdekken.
Meer informatie actuele bezoektijden
Monument te koop
Er zijn in Nederland honderden monumenten waar je echt nooit binnen kunt kijken; de particuliere woonhuizen. Tenzij deze monumenten te koop staan! Speciaal voor Open Monumentendag hebben NVM en funda een extra Open (monumentale) Huizendag ingesteld op zaterdag 14 september. Een bijzondere kans om rustig rond te kijken in deze verborgen parels. Bezoek bijvoorbeeld de bijzondere Stellingmolen ‘De Hoop’ uit 1863 in Zuilichem.
Meer informatie over monumenten te koop
OMDapp
Maak het jezelf gemakkelijk en download de nieuwe OMDapp voor je op pad gaat in Gelderland. Zo heb je alle monumenten en activiteiten direct bij de hand. Je zoekt op monumentnaam, stad/dorp of provincie en bekijkt de resultaten in een lijst of op een handige kaart. Zet de monumenten en activiteiten die je aanspreken op ‘favoriet’ zodat je ze eenvoudig terugvindt. Als belangrijkste functionaliteit is het in de app mogelijk om tussen monumenten te navigeren met Google Maps. Je stelt zelf een route samen óf kunt een bestaande route volgen. Download de ‘Open Monumentendag’ app gratis in de Google Playstore en Apple App Store. Meer informatie over de app vind je via www.openmonumentendag.nl/apps.
Landelijke opening
Op vrijdagavond 13 september vindt in Hilversum de landelijke opening plaats van Open Monumentendag 2024. Het startsein wordt gegeven bij het Raadhuis van Dudok, dat die avond, samen met acht andere monumenten, deel uitmaakt van een lichtkunstroute langs bijzondere lichtprojecties en optredens. Janny van der Heijden, ambassadeur van Open Monumentendag, geeft tijdens de landelijke opening bij het Hilversumse Raadhuis het startsein waarmee het monument via een speciale lichtprojectie in vuur en vlam wordt gezet. Onder muzikale begeleiding van trompettist André Heuvelman wordt hier het verhaal van Hilversum verteld.
OMDfotowedstrijd
Iedereen die passie heeft voor fotografie wordt uitgedaagd om tijdens Open Monumentendag iconische foto’s van monumenten te schieten, ook in Gelderland dus. Topfotograaf en juryvoorzitter William Rutten (bekend van o.a. RTL “Het Perfecte Plaatje”) zal, samen met een afvaardiging van diverse grote erfgoedorganisaties, een deskundig oordeel vellen over de ingezonden foto’s. De winnaar ontvangt een Kamera Express giftcard t.w.v. 400 euro en een ProFotonet foto naar keuze met baklijst. Daarnaast wordt de winnende foto gebruikt in diverse uitingen van de organiserende partners met naamsvermelding van de fotograaf. NS stelt gratis treinkaartjes naar Madurodam en Den Haag beschikbaar voor de tweede plaats. Meer informatie openmonumentendag.nl/omdfotowedstrijd/