Ere wie ere toekomt: de herdenkingssteen voor verzetsman Toon Pille (1921-1944) verdient een plek met meer allure. “Het college hecht er zeer aan onze geschiedenis levend te houden en onderdeel daarvan is recht te doen aan hen die vielen voor onze vrijheid in de Tweede Wereldoorlog”, zo schrijven burgemeester en wethouders in antwoord op vragen van de raadsfractie van Gouda Vitaal.
Herdenkingssteen
De herdenkingssteen ligt tussen andere gewone straatstenen op het Burgemeester Jamesplein in Gouda, vlakbij het Huis van de Stad. Het kleine monument is onderhoudsgevoelig: de tekstopdruk blijkt snel te slijten, omdat passanten er overheen lopen. Dit voorjaar nog is de herdenkingssteen schoongemaakt en zijn de letters opnieuw ingekleurd. Inmiddels zijn de letters echter alweer minder leesbaar.
Als het aan het college ligt, krijgt de herdenkingssteen voor Toon Pille een nieuwe plek in het nog te vergroenen Burgemeester Jamesplein – zo geplaatst bovendien dat passanten er niet meer overheen kunnen lopen. Het vergroenen van het plein zit nu in de ontwerpfase. Ook de oorlogsgravenconsul voor Gouda is daarbij betrokken. Wanneer de aanleg kan zijn voltooid, is nu nog niet te zeggen.
Anthonie Hendrikus (Toon) Pille werd op 18 augustus 1921 geboren in Waddinxveen en vermoord op 30 september 1944 in Gouda. Hij was stoffeerder van beroep en lid van het ondergrondse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1944 werd hij gearresteerd op de Kerkweg in Waddinxveen en meegenomen naar Gouda voor nader verhoor op het bureau van de SD (Duitse Sicherheitsdienst) aan de Ridder van Catsweg. Een dag later werd zijn door kogels doorboorde lichaam aangetroffen op de verbindingsweg tussen Waddinxveen en Gouda (de huidige Burgemeester Jamessingel). Pille beschikte over verschillende namen van verzetsstrijders in de regio, maar moet tegenover zijn ondervragers hebben gezwegen, omdat niemand van zijn medestrijders werd gearresteerd.
Toon Pille werd slechts 23 jaar. Jaarlijks wordt hij op 4 mei (Dodenherdenking) geëerd met een kranslegging.
