Sinds najaar 2022 zet Heerlen met solidair duurzaamheidsbeleid alles op alles om energiearmoede te bestrijden. Tot nu toe maakten duizenden huishoudens al gebruik van de vele maatregelen van de gemeente, van de witgoedregeling tot een noodisolatiebudget. Nu zet de gemeente, in nauwe samenwerking met partners, de volgende stap: een verduurzamingsoffensief dat zich richt op de structurele verduurzaming van woningen. Het offensief begint daar waar de nood het hoogst is: buurten met de meeste energiearmoede. Vandaag werd het startschot gegeven in Vrieheide samen met Weller en Wonen Limburg.
Energierechtvaardigheid voor alle doelgroepen
Samen met verschillende partners, van de Parkstadgemeenten tot woningcorporaties, wil Heerlen energiearmoede ombuigen naar ‘energierechtvaardigheid’: een situatie waarin iedereen een betaalbare energierekening, een leefbare woonkamertemperatuur, en een houdbare ecologische voetafdruk heeft. Het Heerlense verduurzamingsoffensief zet daarom in op verschillende delen van de woningvoorraad.
Zo komen er nieuwe subsidies voor particuliere woningeigenaren en ondersteuning van particuliere huurders, wordt in een buurtgerichte aanpak de verduurzaming van zowel corporatiewoningen als particuliere woningen verbonden, en faciliteren en subsidiëren we buurtgerichte collectieve inkoopacties van duurzame woningaanpassingen.
Wethouder Casper Gelderblom: “In Heerlen gaan duurzaamheid en solidariteit hand in hand. Dit Verduurzamingsoffensief is de volgende stap in die aanpak, en bewegen we van energiebesparing naar structurele verduurzaming. Mede dankzij de landelijke subsidies die we de afgelopen jaren hebben opgehaald, gaan we nu honderden woningen isoleren en renoveren. Te beginnen daar waar de nood het hoogst is!”
Startgebied Vrieheide
Het offensief begint met twee startgebieden, namelijk de Heerlense buurten waar de energiearmoede het hoogst is: Vrieheide en Molenberg. Dit jaar nog worden in deze buurten de eerste tientallen woningen verduurzaamd. In Vrieheide worden de eerste duurzaam gerenoveerde woningen zelfs al in september opgeleverd. De lessen die we in deze buurten opdoen, dienen als basis voor de verdere uitrol van het offensief elders in de stad de komende jaren.
In Vrieheide is al veel voorwerk verzet, in nauwe samenwerking tussen de gemeente, woningcorporaties, bewoners én het Nationaal Programma Heerlen-Noord. Na de zomervakantie al vangt hier de duurzame renovatie van vijf woonblokken aan. Dit vormt het startschot van de verduurzaming van enkele honderden woningen in de wijk Vrieheide-de Stack. Aan deze buurtgerichte aanpak nemen zowel particulieren als bewoners van corporatiewoningen deel.
Casper Gelderblom, wethouder Milieu en Wonen, legt uit: “Er zijn weinig buurten in Nederland met zo’n hoge energierekening als die in Vrieheide. Ongeveer 60% van de woningen heeft nog een originele gevel met enkel glas, de dakisolatie is veelal ontoereikend, en dus rijzen de energiekosten de pan uit. Door samen op te trekken met de woningcorporaties, kunnen we de woningen bloksgewijs verduurzamen en de energierekening van mensen structureel omlaag helpen. Daarbij zorgen we dat iédereen mee kan doen, ook al heb je 0 euro op de rekening.”
Ontzorgend verduurzamingspakket
De startfase behelst vijf blokken. Concreet wordt als eerste gestart met twee blokken van in totaal 12 woningen gelegen in het Vrieheidepark en aan de Parkweg. Hier wonen zowel huurders van Weller als particulieren.
Voor de bewoners is er een pakket aan maatregelen ontwikkeld waardoor een woning drie energielabelsprongen maakt (bijvoorbeeld van G naar D) en idealiter zelfs naar minimaal label B krijgt. Het pakket bestaat onder andere uit:
- Vervanging van het complete dak per blok met hoge isolatiewaarde
- Nieuwe kunststof vliesgevel met HR++ glas met kokerprofielen
- Asbestsanering in de schoorstenen
- Nieuw gestukt kader rondom de voorzijde van de bouwblokken
- Isolatie boven de gevels en onder het overstek van de voorzijde
- Vervanging van kopgevels met een isolatiepakket en nieuwe ramen
De verduurzamingsslag wordt voor een belangrijk deel gefinancierd door de gemeente Heerlen met middelen verkregen uit het Volkshuisvestingsfonds en andere subsidies.. Er is een team van professionals beschikbaar om bewoners te ondersteunen, waaronder een technisch adviseur en energiecoaches van de WoonWijzerWinkel Limburg.
Al veel werk verricht
Weller en Wonen Limburg hebben al veel werk verricht in Vrieheide. In samenwerking met de gemeente hebben de corporaties gezamenlijk 58 woningen aangekocht, waar er bij 95% de keuken, het toilet en de badkamer is vervangen en nieuwe cv-ketels zijn geïnstalleerd. In het proefblok aan het Vrieheidepark is het complete dak al ververvangen. De ervaringen van de bewoners zijn positief: de warmte op de verdieping is 7˚C hoger dan vóór de dakrenovatie, terwijl in de zomerperiode (extreme) warmte buiten blijft.
Weller heeft zeven leegstaande woningen compleet gerenoveerd, waardoor deze woningen vanaf 1 oktober verhuurd kunnen worden. Een deel hiervan heeft een zodanige kwaliteitsimpuls gekregen dat ze zijn voor middenhuur. Dit draagt bij aan een gezondere samenstelling van doelgroepen in de buurt.
Modelwoning
In de modelwoning aan het Unescoplantsoen 7 kunnen bewoners de eerste resultaten van de verduurzaming al bekijken. Deze woning heeft een andere indeling gekregen op de begane grond, is volledig gerenoveerd en verduurzaamd en zal dienen als informatiecentrum voor de buurt. Hier zullen ook bewonersbijeenkomsten plaatsvinden en houdt wethouder Casper Gelderblom regelmatig inloopmomenten.
Wellerbestuurder Barry Braeken: “Er is al veel gerealiseerd in de wijk en de modelwoning is daar een prachtig voorbeeld van. We gaan met volle energie verder met deze gezamenlijke en integrale aanpak. We willen niet alleen onze huurders, maar ook particuliere huiseigenaren ondersteunen bij de verduurzaming. Ontzorgen is het sleutelwoord! Bewoners staan er niet alleen voor, dat is onze boodschap.”
Wonen Limburgbestuurder Rufa Lieben sluit zich hierbij aan: “Voor zowel huurders als particuliere huiseigenaren levert deze grootschalige en integrale aanpak een fijn huis op met meer wooncomfort en een besparing op de woonkosten. Zeker voor mensen met een kleinere beurs is dat heel belangrijk.”
Nauwe samenwerking gemeente Heerlen met andere partijen
Dit project is een gezamenlijke inspanning van de gemeente Heerlen, Weller, Wonen Limburg, Stadsregio Parkstad Limburg en maakt deel uit van de samenwerking binnen de Nationaal Programma Heerlen-Noord. Het doel is dan ook niet alleen verduurzaming te realiseren, maar ook de leefbaarheid te verbeteren in Heerlen-Noord.