De zestien Zuid-Limburgse gemeenten kiezen een gezamenlijke aanpak in het tegengaan van mensenhandel. Met een gezamenlijk beleids- en uitvoeringsplan ‘Naar een regio zonder uitbuiting’ is of wordt deze week ingestemd door de colleges van de gemeenten Beek, Beekdaelen, Brunssum, Eijsden-Margraten, Gulpen-Wittem, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Maastricht, Meerssen, Simpelveld, Sittard-Geleen, Stein, Vaals, Valkenburg aan de Geul en Voerendaal.
Bij mensenhandel gaat het om uitbuiting zoals seksuele uitbuiting of arbeidsuitbuiting. Ook criminele uitbuiting valt onder mensenhandel, bijvoorbeeld ouders die hun kinderen strafbare feiten laten plegen. Verder valt ook gedwongen orgaanverwijdering onder mensenhandel. Gemeenten hebben een belangrijke rol in de bewustwording en het melden van signalen die op mensenhandel duiden. Ook zijn gemeenten verantwoordelijk voor de opvang en hulpverlening aan slachtoffers van mensenhandel.
Gezamenlijke aanpak
Gemeenten hebben verder een regierol in de gezamenlijke aanpak die nu op Zuid-Limburgs niveau is vastgelegd. Hiervoor is integrale samenwerking nodig op een drietal ambities voor de periode 2023-2025: het zoveel mogelijk voorkomen dat mensen (herhaald) slachtoffer en dader worden van mensenhandel, slachtoffers eerder en beter in beeld krijgen en eerder uit de situatie halen om de benodigde zorg en ondersteuning te ontvangen, daders op allerlei manieren frustreren en aanpakken, zowel fiscaal, strafrechtelijk en bestuursrechtelijk, als via het opwerpen van barrières.
Aan deze beleidsambities heeft Zuid-Limburg een uitvoeringsplan gekoppeld met een aantal acties. De acties richten zich op drie thema’s: eerder en beter in beeld, het versterken van de samenwerking en opvang en hulpverlening. Het eerder en beter in beeld krijgen van slachtoffers en daders bevorderen we door aandacht voor en bewustwording over mensenhandel en het verbeteren van het signalerend vermogen van de gemeenten. Ook het vergroten van kennis bij professionals en inwoners hoort daarbij.
Het versterken van de samenwerking organiseren we samen met partners in de regio, waaronder ook handhaving en Veilig Thuis: er wordt een betere samenwerking georganiseerd in controles op mensenhandel, waarbij er een samenspel is in rollen tussen de Afdeling Vreemdelingenpolitie, Identificatie en Mensenhandel en de gemeenten. In het laatste thema regelen we de opvang van en hulpverlening aan slachtoffers. Zo hebben slachtoffers van bijvoorbeeld seksuele uitbuiting andere hulp en ondersteuning nodig dan slachtoffers van criminele uitbuiting. Per actie wordt gekeken naar het beoogd resultaat, de betrokken uitvoeringspartners en de doorlooptijd.
Maastricht is centrumgemeente namens de regio Maastricht Heuvelland/Westelijke Mijnstreek en de gemeente Heerlen namens de regio Parkstad. Beide centrumgemeenten ontvangen rijksmiddelen in de vorm van een decentralisatie-uitkering Vrouwenopvang, waaruit de inzet om mensenhandel tegen te gaan voor de gehele regio Zuid-Limburg wordt gefinancierd. Naast Zuid-Limburg heeft ook Noord- en Midden-Limburg met het beleidsplan ingestemd. In die regio wordt een eigen uitvoeringsplan vormgegeven. Met het beleidsplan geldt er een provinciaal dekkende aanpak, waar Burgemeester Vlecken van Weert de provinciale portefeuillehouder mensenhandel van is.
