Gemeente Simpelveld is een nieuw kunstwerk rijker: een bronzen beeld van verzetsstrijders Sjeng Coenen en Joep Francotte. Het beeld is van kunstenaar Wil van der Laan uit Bunde. Het werd vorige week onthuld door gouverneur Theo Bovens, familieleden van de beide verzetsstrijders, burgemeester Richard de Boer en wethouder Hub Hodinius.
Bekend verhaal in heel Simpelveld
Burgemeester Richard de Boer: “Het verhaal van Sjeng en Joep kent iedereen in gemeente Simpelveld. Hun heldendaden en hun dood, zo vlak voor de bevrijding, spreken zeer tot de verbeelding. Maar voor het gemeentebestuur is dit beeld een eerbetoon aan álle verzetshelden die zich voor onze vrijheid hebben ingezet.”
Ultieme offer in beeld herdacht
Wil van der Laan werd gegrepen door de dramatiek van het verhaal: “Wat gaat er door een mens heen op het moment dat je wordt geboeid en naar de plek gebracht waar je gefusilleerd wordt? Die vraag hield me bezig. Ik heb geprobeerd dat gevoel in een beeld te vangen. Op een waardige manier, met enorm veel respect voor de mensen die het ultieme offer brachten voor onze vrijheid. Ik hoop dat ik met het beeld ook anderen daar bewust van kan maken.”
Beeld is aanwinst voor Simpelveld
Wethouder Hub Hodinius (Cultuur en Toerisme) vindt het beeld een aanwinst voor de openbare ruimte. “Het kunstwerk staat naast de Koningslinde die we in 2013 hebben geplant op het plantsoen op de hoek Schoolstraat/Groene Boord in Bocholtz. Een mooie plek waar veel voorbijgangers komen, ook (toeristische) fietsers die de Kalkbaan naar Aken volgen. Op die manier is het beeld voor iedereen zichtbaar en een blijvende herinnering aan iets wat nooit vergeten mag worden. Om Freek de Jonge te citeren: Je kunt mensen iets laten zien en je kunt mensen leren ergens naar te kijken. Dat is het verschil tussen een gids en een kunstenaar. Wil van der Laan is gids én kunstenaar.”
Het verhaal van Sjeng en Joep
Op 5/6 september 1944 werden Sjeng Coenen en Joep Francotte door de Duitsers op de Cauberg in Valkenburg gefusilleerd.
Bekendste verzetsstrijder van Simpelveld
Sjeng Coenen is uitgegroeid tot Simpelvelds bekendste verzetsstrijder. Zijn vader, koster Nicola Coenen, had een drukkerij aan de Kloosterstraat, waarin ook zoon Sjeng werkzaam was. Deze was al vrij vroeg actief in het verzet. Hij verspreidde illegale kranten, hielp vooral op grote schaal mensen onderduiken, zorgde dat gestrande geallieerde piloten een onderdak kregen en bekommerde zich ook om de voedselvoorziening voor die extra monden die gevoed moesten worden. Er werden contacten met tal van onderduikadressen in de omgeving onderhouden. In de drukkerij werden ook wel distributiebonnen gedrukt. Zo was het verzetswerk bijna een dagtaak geworden.
De Klap van Wittem
Maar de Sicherheitsdienst kwam de verzetsgroep op het spoor en verrichtte bij de Klap van Wittem tal van arrestaties. Sjeng Coenen wist hieraan te ontkomen maar hij werd intensief door de Duitsers gezocht. Hij stapte toen over van de verzetsorganisatie die zorgde voor onderduikers naar de Knokploeg, die actief en brutaal verzetsdaden pleegde. Zijn compagnon werd Joep Francotte uit Vaals.
Knokploeg
Ze verbleven op ettelijke schuiladressen, onder meer in de groeves bij Geulhem. Samen schakelden ze een NSB’er uit, pleegden ze overvallen om voedsel voor onderduikers te bemachtigen en namen ze deel aan een overval op de Duitse gevangenis om er mensen te bevrijden.
Gepakt bij overval op gevangenis
Op de dag van die gevangenisoverval ging het mis. ’s Avonds waren er Duitsers bij de afgelegen boerderijen in Ulestraten waar ze onderdak hadden gevonden, die de inkwartiering moesten regelen van de Duitsers die toen massaal op de terugtocht waren. Joep en Sjeng vielen op. Toen ook nog een pistool bij Sjeng werd ontdekt werden ze door de Duitsers gearresteerd. Hierna volgde een tocht naar Valkenburg en een rondgang langs de daar in de hotels ingekwartierde Duitse militairen die het doodsoordeel velden over het tweetal. In het holst van de nacht werden ze de Cauberg op gedirigeerd, waar ze halverwege werden doodgeschoten.
Meer verhalen
Dit verhaal is een van de vele over oorlogsslachtoffers uit gemeente Simpelveld. Het is opgetekend door drs. Luc Wolters. De overige verhalen zijn te lezen op de website van de gemeente: https://www.simpelveld.nl/algemeen/oorlogsslachtoffers_3745/
