In april 2024 hebben 54 organisaties in Holland Rijnland een uitgebreide telling van dak- en thuisloze mensen gedaan. Deze telling, gebaseerd op de ETHOS-methode en uitgevoerd door Hogeschool Holland en Kansfonds, toont aan dat dak- en thuisloosheid veel diverser en onzichtbaarder is dan vaak wordt gedacht. Dankzij deze telling hebben gemeenten in de Duin- en Bollenstreek nu een beter inzicht in de omvang van dak- en thuisloosheid. In de regio zijn bijna 200 mensen dak- en thuisloos, waaronder ongeveer 140 volwassenen en 30 kinderen. Slechts een kleine groep, minder dan 5%, leeft daadwerkelijk op straat. Daar zitten geen kinderen bij.
Breder en gedetailleerd inzicht
De ETHOS-telling is een andere manier van tellen dan de methode van het CBS. Bij de ETHOS-telling worden ook mensen onder de 18 en boven de 65 jaar meegeteld. De kracht van deze methode is ook dat veel meer details van de groep dak- en thuisloze mensen zichtbaar worden. De cijfers zeggen niks over ‘meer’ of ‘minder’ mensen. Wel kunnen gemeenten veel gerichter beleid maken per groep. In totaal zijn er in de regio Holland Rijnland 1.175 dak- en thuisloze mensen geteld, waarvan 924 volwassenen en 251 kinderen.
Onzichtbare thuisloosheid
Zo’n 45 mensen in de Duin- en Bollenstreek wonen bij vrienden of familie en wisselen regelmatig van plek. Of slapen op ongebruikelijke plekken zoals een auto of stacaravan (15-46 mensen). Juist deze twee groepen zijn vaak onzichtbaar voor gemeenten en hulporganisaties. Het valt op dat de grootste groep een vorm van inkomen heeft en zich in veel opzichten nog ‘redt’. Toch kunnen ze geen eigen thuis vinden. Relatieproblemen, conflicten in huis of verslavingen zijn vaak de aanleiding van hun situatie. Bij jongeren is een conflict vaak de belangrijkste reden.
Hoeveel vrouwen er in de Duin- en Bollenstreek dakloos zijn staat nog niet in de cijfers. In Holland Rijnland werden 253 dak- en thuisloze vrouwen geteld, 27%. Dat percentage is hoger dan bij de CBS-cijfers. Datzelfde geldt voor de hoeveelheid kinderen. In Holland Rijnland zijn 251 kinderen tussen de 0 en 17 jaar dak- of thuisloos, waarvan de meesten (met een ouder) bij familie of vrienden op de bank slapen. Ook hebben 355 kinderen een ouder die dak- of thuisloos is, meestal de vader.
Een hardnekkig probleem
Dak- en thuisloosheid komt voor in elke gemeente van Holland Rijnland. Van de getelde mensen in deze regio heeft 71% de Nederlandse of een andere EU-nationaliteit. Professionals geven aan dat vooral arbeidsmigranten en uitgeprocedeerde asielzoekers graag ongezien blijven, uit angst voor uitzetting. Zij wonen vaak buiten beeld, onder slechte omstandigheden, op vakantieparken en campings zonder woonzekerheid. Ook jongeren tussen de 18 en 27 jaar zijn moeilijk te helpen. Door hun leeftijd vallen zij op het gebied van huisvesting vaak tussen wal en schip, bijvoorbeeld door lage inkomsten en lange wachttijden in de sociale huursector.
Dat het lastig is om een oplossing te vinden, blijkt uit het feit dat 196 volwassenen in de regio al twee jaar of langer dak- of thuisloos is. Ondanks dat tweederde van de getelde mensen hulp ontvangt.
Op weg naar een gerichtere aanpak
Reny Wietsma, Wethouder van de Gemeente Teylingen: “De Duin- en Bollenstreek telt 140 volwassenen en 30 kinderen in een situatie van dak- en thuisloosheid. Naar schatting worstelen tussen de 15 en 47 mensen met dreigende huisuitzetting. Ieder mens die te maken heeft met woononzekerheid is er een te veel. Maar we kunnen dit niet alleen oplossen.”
Wietsma: “Er is niet alleen meegedaan voor de statistieken. Deze telling laat ons zien om welke groepen mensen het gaat. Er zijn door de telling nieuwe netwerken ontstaan tussen professionals. Dat biedt kansen om samen dakloosheid aan te pakken. Nietsdoen is geen optie.”
