Het grensoverschrijdende Geopark Schelde Delta heeft officieel haar kandidatuur ingediend bij UNESCO om erkend te worden als UNESCO Global Geopark. Drie Vlaamse provincies, twee Nederlandse provincies én meer dan 130 partners zetten samen hun schouders onder de aanvraag. De UNESCO-status is een kwaliteitslabel dat de internationale waarde van het gebied erkent, vanwege het geologisch erfgoed, de cultuurhistorie, het landschap en de natuur. Wereldwijd zijn er 177 geoparken in 46 landen. Met zijn 5.500km² grote oppervlakte zou het Geopark Schelde Delta één van de grootste geoparken ter wereld worden.
Het Schelde Delta gebied beslaat de provincie Zeeland en het westelijk deel van de provincie Noord-Brabant in Nederland, en delen van de provincies Antwerpen, West- en Oost-Vlaanderen in België. Wetenschappelijk gezien is deze delta een estuarium: een gebied waar eb en vloed duwen en trekken aan de loop van de Schelde, en waar zout water en zoet water in elkaar overlopen. Zo ontstond een landschap dat uniek is in de wereld, met afwisselend zand- en kleilagen, hoger en lager gelegen gebieden en veel verschillende sferen.
Maar het was vooral de mens die in de loop van de tijd door vechten tegen en leven met het water haar sporen heeft achtergelaten. Zo is de delta op boeiende wijze beïnvloedt door de jaren heen. De Schelde vormt de levensader van het gebied, die waardevol is voor natuur, cultuur en economie.
Wat is het UNESCO-keurmerk?
Het UNESCO-label is een kwaliteitslabel dat deuren opent. Je kunt het vergelijken met een Michelinster. Het helpt om toeristen, inwoners en wetenschappers bewust te maken van de bijzondere ontstaansgeschiedenis van dit gebied. Alleen partijen die aangesloten zijn bij het netwerk, mogen het keurmerk gebruiken bij hun activiteiten. Het UNESCO Global Geopark label brengt dan ook geen extra beschermde status of belemmeringen met zich mee.
Actueler dan ooit
Net zoals andere geoparken maakt Schelde Delta de aardkundige ontwikkeling inzichtelijk door middel van toegankelijke, educatieve verhalen. Dat kan zich vertalen in meer gespreid en kwalitatief hoogwaardig aanbod voor de groeiende hoeveelheid toeristen. Op die manier kan het keurmerk een stimulans zijn voor de regionale economie. Daarnaast willen partners de geschiedenis gebruiken om er lering uit te trekken.
“De Schelde Delta is een gebied is met een bijzondere geologische, ecologische en cultuur-historische waarde”, aldus gedeputeerde Anita Pijpelink. “Elke plek vertelt zijn eigen verhaal. Een belangrijk onderwerp daarbij is het leven met en de strijd tegen het water. Die zie je terug in onze Deltawerken, maar ook in terpen en getijdenmolens. In het Geopark maken we samen die verhalen zichtbaar. Ook kijken we naar de betekenis van die verhalen voor toekomst, want ons Deltagebied is kwetsbaar voor klimaatverandering. Het verhaal van leven met het water rondom ons is actueler dan ooit!”
Hoe gaat het verder?
In het voorjaar van 2023 brengt een visitatiecommissie van UNESCO een bezoek aan het gebied om te kijken of we aan alle voorwaarden voldoen. In het voorjaar van 2024 horen we dan of UNESCO akkoord gaat. Bij positieve reactie krijgen we in najaar 2024 certificaat uitgereikt Bij een gunstig verloop van de beoordeling mogen alle partijen uit het netwerk het keurmerk gebruiken bij hun activiteiten. Dat dient dan als kwaliteitslabel. Pijpelink besluit: “Het keurmerk is een middel om de unieke samenhang tussen geologie, landschap, cultuurhistorie en natuur te laten zien. Als de visitatiecommissie van UNESCO volgend jaar langskomt, laten we zien dat we er klaar voor zijn!”
