Rotterdam – In Rotterdam heeft men door dat straatkunst een middel kan zijn om een wijk op te vrolijken. Twintig kunstenaars beschilderen met graffiti een muur in Crooswijk
Als de laatste letter op de muur staat, komt Daniël Claessens van de hoogwerker naar beneden. Zelf heeft hij dit keer niet gespoten, hij heeft alleen de hoogwerker bestuurd. “De artiest met wie ik boven stond heeft heel erg hoogtevrees. Als hij ook met de hoogwerker bezig moet zijn, kan hij niet spuiten.”
Graffiti kunstenaars
Met twintig graffiti-kunstenaars beschildert Claessens een grote muur aan de Boezemstraat in Rotterdam Crooswijk. De één spuit op zijn stukje grote letters, de ander een enorme bok.
Claessens beschilderde niet eerder zo’n grote muur: de gevel van het dichtgemetselde woonblok, dat gesloopt gaat worden, is zo’n 800 vierkante meter groot. Nog specialer: ook een paar van Claessens’ helden zullen er pieces op maken.
The Bushwick Collective uit New York is namelijk in Rotterdam. Het zijn graffitipioniers: sommigen van hen behoren tot de eerste street artists. Claessens: “Leuk ze te ontmoeten. En heel mooi dat ze gratis mee willen doen”.
Geen underground meer
Voor Rewriters010, het Rotterdamse gezelschap dat deze meeting organiseert, was de komst van de New Yorkers anders onbetaalbaar geweest. “Ze komen met zijn tienen, alleen aan vliegtickets ben je dan al gauw 10.000 euro kwijt.” De New Yorkers moesten toch in Nederland zijn, voor een project voor McDonald’s. In hun vrije tijd werken ze op de Rotterdamse muur. Dat zal pas in de loop van deze week zijn, afgelopen weekend hadden ze andere verplichtingen.
Naast McDonald’s doet the Bushwick Collective dingen voor MTV. Artiesten als Banksy zijn wereldberoemd: graffiti is de underground inmiddels wel ontgroeid. “Het is steeds meer geaccepteerd als kunstvorm”, zegt Claessens, die met zijn veertig jaar de jongste artiest is die aan de Rotterdamse muur werkt. “Het is supermoeilijk, alleen al om de spuitbus onder controle te houden.”
Daarom zul je altijd het verschil zien tussen een legaal kunstwerk, gemaakt met tientallen kleuren, en een illegale piece, in korte tijd ’s nachts gespoten. Claessens: “Zelf heb ik ook illegale dingen gedaan. Daardoor heb ik wel eens een werkstraf voor Bureau Halt moeten doen. Maar als je 28 bent en een vriendin hebt, dan heb je geen zin meer om een week niet op je werk te komen, omdat je illegaal gespoten hebt”.
‘Buzz’ in Rotterdam
Rewriters010 heeft niet per se artiesten van buiten nodig, zoals de New Yorkers, zegt Claessens. Nederlandse street artists zijn erg goed. “Vorige week was er een groot graffiti-evenement op Hawaï. Daar waren vier Nederlanders, waaronder een duo uit Rotterdam.” Sowieso hangt er een ‘buzz’ rond Rotterdam, merken ze bij Rewriters010. Het gezelschap maakte een app met een street art-tour door de Maasstad, die veel wordt gedownload.
Artiest Ces53 coördineert het werk aan de muur in Crooswijk. Hij zorgt dat de kunstwerken op elkaar aansluiten. Rotterdam, dat in de jaren tachtig en negentig voorop liep met graffiti, is op de weg terug, merkt hij. Na 9/11 werd de samenleving, en zeker ook Rotterdam, conservatiever. “Toen ging de stad een zero-tolerancebeleid voeren tegen graffiti.”
Vrolijker
Inmiddels heeft Rotterdam, dat zich graag als hip en rauw afficheert, door dat graffiti ook bevorderlijk kan zijn. Net als in New York, waar the Bushwick Collective de gelijknamige wijk op de kaart zette, kan street art een middel zijn om wijken op te waarderen. Claessens zag het in het Oude Westen, waar Rewriters010 een muur beschilderde. “De bewoners kwamen kijken en gaven ons broodjes en koffie.” Toen de muur nog grauw en grijs was, trok die vooral junkies aan, zegt hij. “Daarna werd het vrolijker, aangenamer.”
Crooswijk is ook zo’n wijk waar de gemeente graag de gentrification – opwaardering – wil aanjagen. Het pand aan de Boezemstraat wordt naar verwachting in november gesloopt. Maar ook twee andere gebouwen in de wijk, in eigendom van corporatie Havensteder, zullen de komende tijd met graffiti opgevrolijkt worden. Leuk om te doen, vindt Claessens. “En als ze het níet mooi vinden, moeten ze het maar snel slopen.”