Om te controleren hoe de dijken de zomer zijn doorgekomen en waar herstelwerkzaamheden voor de winter nodig zijn, is Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) gestart met de zogeheten dijkschouw. Dit is historisch vakjargon voor het inspecteren van dijken. Ook wordt bij deze jaarlijkse inspectie bekeken of (delen van) dijken goed zijn onderhouden door eigenaren en andere onderhoudsplichtigen. In het werkgebied van WDODelta ligt in totaal meer dan 1000 kilometer dijken en kades.
Winterklaar maken
Dijken krijgen alle weersomstandigheden ‘over zich heen’. Van veel regen en hoogwater tot lange periodes van droogte of vorst. Om de dijken in goede conditie te houden, controleert het waterschap ieder jaar, zowel in het voor- als najaar, de dijken op beschadigingen. In het voorjaar wordt bekeken hoe de dijken de winterperiode hebben doorstaan, in het najaar hoe ze de winterperiode in gaan. Op die manier kan het op tijd schades herstellen.
‘Droogte-inspecties’
De droge zomer heeft zijn sporen nagelaten. Overal in het werkgebied zijn de dijken verkleurd. Met name de zanddijken langs de Vecht en de zanddijken in het zuidelijke deel van het gebied hebben flink te lijden gehad. De grasmat op de dijken zal tijd nodig hebben om te herstellen. Door de neerslag van de afgelopen tijd is dit herstel al wel zichtbaar. Als er tijdens de dijkinspectie veel droogteschades worden aangetroffen, volgen er meerdere ‘droogte-inspecties’ om het herstel goed te kunnen volgen. Op deze manier kan alert worden gereageerd bij eventuele hoge waterstanden in de herfst en/of winter.
Verplichte werkzaamheden
Alle onderhoudsplichtigen en eigenaren van dijken, moeten aan een aantal eisen voldoen. Zijn de aanwezige begroeiingen, de grasmat en de oeverbegroeiingen bijvoorbeeld goed onderhouden? Daarnaast mogen op de dijken geen distels, ridderzuring en andere ongewenste kruiden groeien en wordt gecontroleerd of zand, hout, afval en overige voorwerpen zijn verwijderd. Het verwijderen van wortels van opkomende begroeiing van bomen en struiken hoort hier ook bij. Daarnaast is het voor de sterkte van de dijken belangrijk dat wild, mollen en andere dieren die schade kunnen aanbrengen, worden bestreden. Voor het overgrote deel voert het waterschap deze werkzaamheden zelf uit, omdat het eigenaar is van de meeste dijken in het werkgebied.
Toetsing
Naast de halfjaarlijkse dijkencontrole toetst het waterschap elke 12 jaar de kwaliteit van de dijken grondig volgens de regels van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Dit gebeurt met diverse berekeningen en computermodellen. Steeds worden nieuwe methoden in deze toetsing verwerkt, waardoor het waterschap de dijken volgens de nieuwste inzichten beoordeelt. Zo weten de dijkinspecteurs waar verbeteringen nodig zijn en welke prioriteit ze moeten krijgen. Door de voortdurende wisselwerking tussen fysiek inspecteren, digitaal toetsen en verbeteren blijven de dijken in goede conditie.