Woerden – Steeds vaker weet de georganiseerde criminaliteit serieus door te dringen in het gewone leven. Denk aan heling, drugshandel of het witwassen van grote sommen geld. Niet altijd is duidelijk wat er achter een transactie zit en ongewild is iemand betrokken. Treffend staat het citaat van Cruijff ‘Je gaat het pas zien als je het doorhebt’ op het titelblad van de Bestuurlijke aanpak Ondermijning. Hoe herken je ondermijning? Verbreden van kennis en versterken van bewustwording is een belangrijk aspect in de bestrijding van ondermijning.
Ondermijning is serieus probleem
Ondermijning is een breed begrip dat tegenwoordig veel gebruikt wordt. In de praktijk gaat het om verweving van onder- en bovenwereld. Voorbeelden zijn het faciliteren van grootschalige hennepteelt door growshops, systematisch frauderen met uitkeringen en subsidies, milieucriminaliteit en arbeidsuitbuiting en witwassen.
Activiteiten die niet strafbaar zijn
Het gaat ook om activiteiten die op zich niet strafbaar zijn, maar wel een ondermijnend effect hebben, zoals een notaris die bemiddelt bij vastgoed transacties waarmee crimineel geld gemoeid is, of een horeca exploitant die criminelen de ruimte geeft om in zijn zaak bijeen te komen om hun zaken voor te bereiden. Het gaat ook om een ambtenaar die de andere kant opkijkt, terwijl hij of zij misstanden signaleert of een bankier die criminelen ondersteunt bij het verhullen van crimineel geld.
Samenwerking is serieus opgezet
Om ondermijning effectief tegen te gaan is brede samenwerking nodig. Zo werken politie, het Openbaar Ministerie (OM), de belastingdienst en gemeenten frequent samen. Ondermijning kan zowel via het strafrecht (OM) of het bestuursrecht (gemeente) bestreden worden. Binnen de gemeente zijn verschillende disciplines betrokken bij het signaleren van ondermijning: medewerkers openbare orde en veiligheid, burgerzaken, evenementen, economische zaken, toezicht en handhaving, jeugdzorg, vastgoed en vergunningverlening.
Focus
De aanpak ondermijning onderscheidt drie gebieden die prioriteit krijgen:
Ondermijnende activiteiten, die in verband gebracht worden met drugs
De regio Utrecht wordt door de politie gezien als de transportas voor de doorvoer van cocaïne. In Woerden zijn de afgelopen jaren panden en woningen gesloten en zijn lasten onder dwangsom opgelegd als gevolg van criminaliteit die met drugs te maken heeft.
Het witwassen van crimineel vermogen
Eerder onderzoek heeft aangegeven dat in de gemeente ondernemingen zijn die nauwelijks klandizie hebben en toch het hoofd boven water weten te houden. Mogelijk houdt dit verband met witwassen.
Fraude met uitkeringen en subsidies
Deze vorm van fraude is een ondermijnende activiteit waarbij mensen al gauw het idee krijgen dat criminaliteit loont. Het gaat om fraude met toeslagen, uitkeringen en woon-adres-fraude, PGB fraude, belastingfraude enz.
Aanpak concreet
Ondermijning wordt een integraal onderdeel van de werkzaamheden van de gemeentelijke organisatie. Kennis over ondermijning zal op een hoger plan getild worden, zowel binnen de gemeentelijke organisatie als daarbuiten, bijvoorbeeld bij de gemeenteraad, wijk- en dorpsplatforms en ondernemers. Daarnaast worden instrumenten ontwikkeld waardoor meer zaken aan het licht komen. Zo zal meer gebruik gemaakt worden van data waar de gemeente over beschikt en komt er een intern meldpunt. Met externe partners wordt maandelijks overlegd om de nieuwe signalen te bespreken en regie te houden op lopende zaken
